Narodowe Archiwum Cyfrowe (NAC)
Narodowe Archiwum Cyfrowe (NAC) to centralne archiwum państwowe w Polsce, utworzone 16 sierpnia 1955 roku jako Archiwum Dokumentacji Mechanicznej. Obecną nazwę nosi od 8 marca 2008 roku, a jego działalność koncentruje się na gromadzeniu, przechowywaniu i udostępnianiu materiałów archiwalnych w formie cyfrowej.
Dzieje instytucji
NAC jest pierwszym polskim archiwum cyfrowym, które powstało w odpowiedzi na rozwój technologii archiwalnych. Pierwszym dyrektorem NAC był Nikodem Bończa-Tomaszewski, a kolejni dyrektorzy to Wojciech Woźniak, Marianna Otmianowska, Radosław Kałużniak, Malwina Rozwadowska i Piotr Zawilski.
Zadania
Zadania NAC obejmują:
- Przechowywanie i ewidencjonowanie dokumentacji fotograficznej oraz audiowizualnej.
- Digitalizację materiałów archiwalnych.
- Przechowywanie dokumentacji elektronicznej z instytucji administracji publicznej.
Zasób
Fotografie
NAC posiada 15 mln zdjęć, w tym:
- Archiwum Ilustracji Koncernu Ilustrowany Kurier Codzienny (190 tys. zdjęć z lat 1910-1939).
- Wydawnictwo Prasowe Kraków – Warszawa (18 tys. zdjęć z lat 1939-1945).
- Spuścizny prywatne dokumentujące II wojnę światową.
- Centralna Agencja Fotograficzna (12 mln zdjęć z lat 1944-1990).
- Wojskowa Agencja Fotograficzna (2 mln zdjęć z lat 1944-1996).
Nagrania
Zbiór nagrań dźwiękowych liczy ponad 40 tys. jednostek z lat 1889-2008, w tym:
- Radia Wolna Europa (17 tys. nagrań).
- Materiałów z okresu II wojny światowej oraz PRL.
Filmy
Zbiory filmów obejmują około 2,4 tys. tytułów z lat 1928-1993, w tym kroniki wojskowe i filmy edukacyjne. NAC posiada również archiwa Polskiego Radia i Telewizji Polskiej.
Digitalizacja
NAC zdigitalizowało 7 mln dokumentów, współpracując z archiwami państwowymi oraz innymi instytucjami kultury.
Centrum Kompetencji
NAC pełni funkcję Centrum Kompetencji w zakresie digitalizacji, organizując szkolenia i ustalając standardy dla archiwów.
Centralne Repozytorium Cyfrowe
Centralne Repozytorium Cyfrowe Archiwów Państwowych to scentralizowana serwerownia, która przechowuje cyfrowe kopie materiałów archiwalnych.
Systemy i infrastruktura IT
NAC rozwija Zintegrowany System Informacji Archiwalnej „ZoSIA” oraz serwis „Szukaj w Archiwach”, który umożliwia dostęp do ponad 42 mln skanów materiałów archiwalnych.
Archiwum Dokumentu Elektronicznego
Wprowadzono system Archiwum Dokumentów Elektronicznych (ADE) dla dokumentów cyfrowych, co umożliwia ich przekazywanie do archiwów państwowych.