Nadwrażliwość
Nadwrażliwość to nieprawidłowa reakcja organizmu, który wcześniej był uczulony na określony antygen. Może prowadzić do silnych odpowiedzi immunologicznych, w tym do uszkodzenia własnych komórek. Wyróżnia się cztery główne typy reakcji nadwrażliwości według Coombsa.
Typ I (anafilaktyczny)
W tym typie reakcja opiera się na wiązaniu antygenów z przeciwciałami klasy IgE, co prowadzi do degranulacji komórek tucznych.
Typ II (cytotoksyczny)
Reakcje tego typu są zależne od przeciwciał klasy IgM i IgG, a uszkodzenia tkanek wynikają z zabijania komórek obcych lub tych z nowymi antygenami. Mechanizmy uszkadzania tkanek obejmują:
- Cytotoksyczność komórkowa zależna od przeciwciał (ADCC)
- Działanie dopełniacza
- Cytotoksyczność limfocytów Tc i komórek NK
Przykłady nadwrażliwości typu II to:
- Reakcja poprzetoczeniowa
- Anemia hemolityczna
- Choroba hemolityczna noworodków
- Przewlekła pokrzywka
Typ III (kompleksów immunologicznych)
Reakcje te są związane z kompleksami immunologicznymi antygen-przeciwciało, z udziałem głównie IgA, IgG i IgM. Przykłady to:
- Choroba posurowicza
- Reakcja Arthusa
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Toczeń rumieniowaty układowy
Typ IV (komórkowy)
Ten typ charakteryzuje się przewagą reakcji komórkowej z udziałem limfocytów T. Wyróżniamy tu:
- Nadwrażliwość kontaktowa (np. wyprysk kontaktowy)
- Nadwrażliwość ziarniniakowa (np. gruźlica, sarkoidoza)
- Przewlekłe odrzucanie przeszczepu
Typ V
Typ V jest dodatkowym rodzajem nadwrażliwości, w którym przeciwciała wiążą się z receptorami na powierzchni komórek, co może zaburzać sygnalizację komórkową. Przykłady to:
- Choroba Gravesa-Basedowa
- Miastenia
Każdy typ nadwrażliwości charakteryzuje się różnymi mechanizmami i objawami, co ma istotne znaczenie w diagnostyce i leczeniu chorób alergicznych oraz autoimmunologicznych.
