Nadtlenek wodoru (H2O2)
Nadtlenek wodoru, znany również jako nadtlenek diwodoru, to bezbarwna, syropowata ciecz o masie molowej 34,01 g/mol. W temperaturze pokojowej staje się bladoniebieski w większym stężeniu, ma gęstość 1,463 g/cm³, a jego temperatura wrzenia wynosi około 150,2 °C.
Produkcja
Nadtlenek wodoru można uzyskać na kilka sposobów, w tym:
- Utlenianie izopropanolu – proces wolnorodnikowy, który nie wymaga dodatkowych katalizatorów.
- Metoda elektrolityczna – z wody lub kwasu siarkowego.
Właściwości fizyczne i chemiczne
Nadtlenek wodoru jest nietrwały; ulega rozkładowi na wodę i tlen, co może być katalizowane przez metaliczne substancje, takie jak srebro czy platyna. Jest silnym utleniaczem oraz reaguje z wieloma metalami. Ponadto, wykazuje słabe właściwości kwasowe i w roztworach wodnych dysocjuje.
Właściwości utleniająco-redukujące
Nadtlenek wodoru działa jako utleniacz w reakcji z reduktorami oraz jako reduktor w reakcjach z utleniaczami, na przykład z nadmanganianem potasu.
Bezpieczeństwo i właściwości biologiczne
Substancja jest żrąca dla żywych tkanek, mogąc powodować oparzenia. Należy ją przechowywać w ciśnieniowych butelkach z grubościennego polietylenu lub aluminium, chroniąc przed światłem i ciepłem.
Zastosowanie
- Woda utleniona (3%): Stosowana do odkażania ran oraz w płukankach jamy ustnej.
- Wybielacz (3–15%): Używana w chemii gospodarczej i fryzjerstwie.
- Perhydrol (30–35%): Silny środek utleniający w przemyśle chemicznym.
- Utleniacz paliwa (85–98%): Stosowany w rakietach i torpedach.
Podsumowanie
Nadtlenek wodoru to wszechstronny związek chemiczny o silnych właściwościach utleniających. Pomimo szerokiego zastosowania w medycynie i przemyśle, należy zachować ostrożność ze względu na jego żrące działanie i niestabilność. Jego użycie w terapii nowotworowej czy jako środek odkażający budzi kontrowersje i wymaga dalszych badań.