Dzisiaj jest 7 lutego 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Naczelnik Państwa

Chcę dodać własny artykuł

Naczelnik Państwa w Polsce (1918-1922)

Naczelnik Państwa był urzędem głowy państwa w Polsce w latach 1918-1922. Pierwszym i jedynym Naczelnikiem Państwa w tym okresie był marszałek Józef Piłsudski, który pełnił tę funkcję od 22 listopada 1918 roku jako Tymczasowy Naczelnik, a od 20 lutego 1919 roku jako Naczelnik Państwa, aż do 11 grudnia 1922 roku.

Ustanowienie urzędu

Urząd został powołany na mocy dekretu Piłsudskiego z 22 listopada 1918 roku, który określał ustrój republikański Polski oraz organizację tymczasowych organów władzy do czasu wyborów do Sejmu Ustawodawczego. Dekret wszedł w życie 29 listopada 1918 roku.

Już od 14 listopada 1918 roku Piłsudski, jako Naczelny Dowódca Wojsk Polskich, wykonywał prerogatywy głowy państwa po rozwiązaniu Rady Regencyjnej, która przekazała mu zwierzchną władzę państwową.

Funkcje i kompetencje Naczelnika

Naczelnik Państwa posiadał najwyższą władzę cywilną i wojskową. Jako Naczelny Dowódca Wojsk Polskich miał istotny wpływ na politykę międzynarodową. Powoływał Prezydenta Ministrów (premiera) oraz ministrów, a projekty ustawodawcze wymagały jego podpisu oraz podpisów odpowiednich ministrów.

Przekazanie władzy

20 lutego 1919 roku Piłsudski złożył władzę na ręce Sejmu Ustawodawczego, który powierzył mu dalsze pełnienie funkcji Naczelnika, określając jednocześnie jego kompetencje w Małej Konstytucji. Naczelnik był również przewodniczącym Rady Obrony Państwa powołanej w lipcu 1920 roku w obliczu zagrożenia podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Na podstawie ustawy z 18 maja 1921 roku, Naczelnik kontynuował pełnienie swoich obowiązków do czasu wyboru nowego Prezydenta Rzeczypospolitej.

Zakończenie urzędowania

11 grudnia 1922 roku Gabriel Narutowicz został zaprzysiężony na urząd Prezydenta RP, a Piłsudski złożył urząd Naczelnika na jego ręce 14 grudnia 1922 roku.