Nabatejczycy
Nabatejczycy, starożytny lud semicki, przybyli z Półwyspu Arabskiego na tereny dzisiejszego południowego Izraela i Jordanii około VI wieku p.n.e. Utworzyli królestwo nabatejskie w III wieku p.n.e., które w 106 roku n.e. zostało włączone do rzymskiej prowincji Arabia. Ich stolicą była Petra, a później Bostra. Mówili dialektem arabskim i posługiwali się alfabetem nabatejskim, wywodzącym się z alfabetu aramejskiego.
Początki Nabatejczyków
Źródła starożytne klasyfikowały Nabatejczyków jako Arabów. Istnieje kilka teorii dotyczących ich pierwotnej lokalizacji:
- Niektórzy badacze łączą ich z Nebajotem, synem Izmaela, wskazując na osiedlenie na wschód od Wadi Araba.
- Inne teorie sugerują, że rezydowali w północnej Arabii i stali się dominującą siłą na swoim terenie około 400 roku p.n.e.
- Niektórzy naukowcy wiążą ich początki z terenami północno-wschodniej Arabii oraz Mezopotamii.
Historia
Nabatejczycy, zajmując się handlem, weszli w kontakt z Edomitami, co doprowadziło do ich dominacji nad szlakami karawanowymi w regionie. W 312 roku p.n.e. wystąpili przeciwko Antygonowi I Jednookiemu, odnosząc sukces w obronie swojej stolicy.
Powstanie państwa
W VI wieku p.n.e. Nabatejczycy zaczęli zajmować tereny Edomitów, a ich integracja z lokalną ludnością przyczyniła się do powstania silnego królestwa.
Gospodarka
Gospodarka Nabatejczyków opierała się na rolnictwie, pasterstwie i handlu, kontrolując szlaki handlowe z Zatoki Perskiej do Morza Czerwonego. Ich strategiczne położenie umożliwiło im bogacenie się na pośrednictwie handlowym między Egiptem, Syrią a Indiami.
Sztuka Nabatejczyków
Nabatejczycy znani byli z unikalnych grobowców fasadowych oraz charakterystycznych kapiteli. Ich sztuka rzeźbiarska łączyła różne style, a ceramika była wysoko oceniana za precyzję i oryginalność.
Religia
Religia Nabatejczyków była zróżnicowana, z bogami takimi jak Duszara, Aarra, Allat i Al-Uzza. Ich kult rozwijał się pod wpływem kontaktów z innymi cywilizacjami, w tym Grekami i Rzymianami.
Ostatnie lata niepodległości
Po śmierci Rabela II Soter w 106 roku n.e. Nabatejczycy zostali podbici przez Rzymian, a ich królestwo przekształcono w prowincję Arabia. Mimo późniejszej arabizacji i islamizacji, ich dziedzictwo kulturowe pozostaje istotne w historii regionu.
Miasta nabatejskie
- Petra w Jordanii
- Bosra w Syrii
- Hegra w Arabii Saudyjskiej
