Muzyka polska – przegląd historii muzyki polskiej od średniowiecza do współczesności.
Średniowiecze
Początki muzyki polskiej sięgają średniowiecza. Najstarszym znanym utworem w języku polskim jest pieśń weselna „Oj Chmielu, Chmielu”, a najstarszym zapisem nutowym jest sekwencja Ad celebres rex cęlice z Kodeksu Matyldy z XI wieku. Wincenty z Kielczy, autor pieśni „Gaude Mater Polonia”, uznawany jest za pierwszego polskiego kompozytora.
Renesans
W renesansie polscy kompozytorzy, tacy jak Mikołaj Gomółka i Jakub Polak, odegrali ważną rolę w europejskiej kulturze muzycznej. W 1543 roku powołano Capella Rorantistarum, co wpłynęło na rozwój muzyki w Polsce.
Barok
W baroku muzykę instrumentalną tworzyli m.in. Mikołaj Zieleński i Adam Jarzębski. Bartłomiej Pękiel jest twórcą pierwszego polskiego oratorium, a Adam Jarzębski jako pierwszy użył terminu „koncert” w kontekście utworów instrumentalnych.
Początki opery
Opera w Polsce zadebiutowała w 1628 roku dzięki królewiczowi Władysławowi Wazie. W XVIII wieku królowie, tacy jak August III i Stanisław August Poniatowski, przyczynili się do rozwoju tego gatunku. W 1794 roku wystawiono operę „Krakowiacy i Górale” Wojciecha Bogusławskiego.
XIX wiek
Fryderyk Chopin, najbardziej znany polski kompozytor, zyskał światową sławę dzięki swoim dziełom fortepianowym. Inni znaczący twórcy to Michał Ogiński, Stanisław Moniuszko oraz Karol Szymanowski, autor „Króla Rogera”.
XX wiek
W XX wieku Mieczysław Karłowicz zyskał uznanie jako twórca symfonii, a Karol Szymanowski stał się znaczącą postacią w polskiej muzyce. W drugiej połowie wieku uznanie zdobyli kompozytorzy tacy jak Witold Lutosławski, Grażyna Bacewicz i Krzysztof Penderecki. Polska muzyka jazzowa, reprezentowana przez artystów jak Krzysztof Komeda, zdobyła międzynarodowe uznanie, a polska scena metalowa wydała znane zespoły, m.in. Vader i Behemoth.
Podsumowanie
Muzyka polska przeszła długą drogę od średniowiecza do współczesności, rozwijając się w różnorodnych kierunkach, od muzyki klasycznej po jazz i metal, co świadczy o jej bogatej tradycji oraz wpływie na muzykę światową.
