Mudry w buddyzmie
Mudry (sanskr. मुद्रा mudrā) to symboliczne gesty stosowane w medytacji, szczególnie w buddyzmie ezoterycznym (wadżrajana). Służą one do wyrażania różnych stanów duchowych i są często wykorzystywane podczas rytuałów religijnych. W buddyzmie mahajany istnieje wiele mudr, podczas gdy w szkole therawada dominują cztery podstawowe tradycje:
- dhjanamudra – mudra medytacji
- bhumisparśamudra – mudra brania ziemi na świadka
- dharmaćakramudra – mudra głoszenia nauki
- abhajamudra – mudra odegnania lęku
Buddyzm południowy i północny
W buddyzmie południowym mudry są rzadko stosowane, ograniczając się głównie do mudry ańdziali (oddawania czci). W północnym buddyzmie mudry są powszechnie stosowane, z wieloma z nich pochodzącymi z indyjskiej tradycji mahajany, a następnie rozwijanymi w Tybecie, Chinach i Japonii.
Kategorie mudr
Mudry można podzielić na dwie główne kategorie:
- Bezkształtne – bez użycia akcesoriów, obejmujące mudry Wielkich Buddów, mniejszych bóstw oraz gniewnych form.
- Z formą – z akcesoriami, które symbolizują cnoty i moce bóstw.
Mudry Wielkich Buddów
Mudry te reprezentują historycznego Buddę oraz pięciu „Dżinów”. Są często wykonywane obiema rękami. Przykłady to:
- Mudra abhaja
- Mudra warada
- Mudra witarka
- Mudra Dharmaczakra
- Mudra bhumisparsia
Mudry innych bóstw i bodhisattwów
Mudry te służą do rozróżniania form bóstw i symbolizują ich naturę. Przykłady to:
- Mudra ańdziali
- Mudra Maitrei
- Mudra abhiszeka
Mudry gniewnych form
Te mudry, związane z gniewnymi formami Buddów i bodhisattwów, mają na celu pokonanie negatywnych emocji. Przykłady to:
- Mudra tardżani
- Mudra gundari
Przybory i akcesoria bóstw
Mudry z formą często obejmują różnorodne przybory, które symbolizują cnoty bóstw, takie jak:
- Lotosy – biały, czerwony, niebieski, różowy, purpurowy
- Wadżry – jednoszpiczaste, dwuszpiczaste, itd.
- Dzwonki
- Broń – miecze, dzidy, topory
Mudry oraz akcesoria w buddyzmie mają głębokie znaczenie symboliczne, odzwierciedlając duchowe nauki i praktyki. Ich zrozumienie pozwala na głębsze połączenie z tradycją buddyjską.
