Morze Kaspijskie
Morze Kaspijskie to największe na świecie bezodpływowe słone jezioro, znajdujące się w Azji i częściowo w Europie. Jego powierzchnia wynosi około 371 800 km², a maksymalna głębokość wynosi 1025 m. Zasolenie wody zmienia się w zależności od obszaru: od słodkowodnej części północnej, przez 10-12‰ w centralnej i południowej, aż do 300‰ w zatoce Kara-Bogaz-Goł. Czas wymiany wód w jeziorze wynosi około 250 lat.
Historia i geografia
Morze Kaspijskie, znane w starożytności pod różnymi nazwami, było postrzegane jako odrębne morze. W przeszłości jego poziom wody kilkakrotnie ulegał znacznym wahaniom, co miało wpływ na okoliczne obszary. Obecnie poziom wody jest względnie stabilny z tendencją do opadania.
Lokalizacja i dostęp
Do Morza Kaspijskiego mają dostęp następujące państwa:
- Kazachstan
- Rosja
- Turkmenistan
- Iran
- Azerbejdżan
Średnia głębokość morza wynosi 5-6 m w północnej części, 190 m w centralnej, a w południowej przekracza 1 km. Wyspy Morza Kaspijskiego zajmują łączną powierzchnię około 2000 km², z największymi wyspami, takimi jak Focze, Czeczeń, Ogurjaly i archipelag Baku.
Ekosystem i gospodarka
W Morzu Kaspijskim żyją jesiotry, których ikra jest cenionym rodzajem kawioru. Jednak ich populacja jest zagrożona z powodu przełowienia, co skłania organizacje ekologiczne do wzywania do zakazu połowów. Region ten jest również istotny dla gospodarki światowej, ponieważ na jego dnie znajdują się znaczne złoża ropy, co prowadzi do sporów o podział wód między państwami nadbrzeżnymi.
Rzeki i żegluga
Do Morza Kaspijskiego wpadają rzeki, takie jak:
- Wołga
- Kuma
- Terek
- Kura
- Ural
Żegluga między Morzem Kaspijskim a innymi zbiornikami wodnymi jest możliwa dzięki kanałom, takim jak Wołga-Don, Wołżańsko-Bałtycki i Białomorsko-Bałtycki.
Miasta nadbrzeżne
Większe miasta leżące nad Morzem Kaspijskim to:
- Baku (Azerbejdżan)
- Machaczkała (Rosja)
- Raszt (Iran)
- Astrachań (Rosja)
- Atyrau (Kazachstan)
Region Morza Kaspijskiego odgrywa ważną rolę zarówno w aspekcie ekologicznym, jak i gospodarczym, będąc miejscem o bogatej historii i znaczeniu międzynarodowym.
