Moria (Khazad-dûm)
Moria, znana w języku krasnoludów jako Khazad-dûm, to podziemne miasto z mitologii J.R.R. Tolkiena, będące największą i najstarszą siedzibą krasnoludów w Śródziemiu. W języku khuzdul nazwa ta oznacza „sale krasnoludów”.
Etymologia
Nazwa Moria (sindarinska „czarna otchłań”) upowszechniła się po opuszczeniu miasta w Trzeciej Erze. W innych językach Śródziemia Moria nosi różne nazwy, m.in.:
- Casarrondo (quenya)
- Hadhodrond (sindarin)
- Phurunargian (org. westron)
- Dwarrowdelf (tłum. westron)
Geografia
Moria znajduje się w podziemiach Gór Mglistych, nieopodal Lothlórien. Położenie miasta zaznaczają trzy szczyty: Celebdil, Fanuidhol i Caradhras. Podziemia składają się z poziomych sal i połączonych schodami korytarzy, a głębiej znajdują się nieodkryte jaskinie.
Historia
Przed Trzecią Erą
Moria została założona przez Durina Nieśmiertelnego w czasach Lat Dwóch Drzew. Miasto było bogate w metale i mithril, co przyciągało krasnoludów. W Drugiej Erze Krasnoludowie z Khazad-dûm walczyli u boku elfów przeciwko Sauronowi, a w 1695 roku wybuchła wojna z Ñoldorami po zniszczeniu Eregionu.
Trzecia Era
W Trzeciej Erze populacja Morii malała, a mieszkańcy kontynuowali poszukiwania mithrilu, co doprowadziło do wybudzenia Balroga. W 1980 roku Balrog zabił króla Durina VI, a krasnoludowie zostali zmuszeni do opuszczenia miasta. W 2799 roku doszło do bitwy w dolinie Azanulbizar, gdzie krasnoludowie odnieśli zwycięstwo, ale nie byli w stanie odzyskać Morii.
Drużyna Pierścienia w Morii
W 3019 roku Drużyna Pierścienia weszła do Morii, gdzie stoczyła walkę z Czatownikiem i orkami. Gandalf zginął w starciu z Balrogiem, a reszta Drużyny uciekła do Lórien.
Czwarta Era
Istnieją sugestie, że krasnoludowie ponownie osiedlili się w Morii w Czwartej Erze, korzystając z jej zasobów mithrilu.
Nawiązania
Moria pojawia się również w grach komputerowych, takich jak „Władca Pierścieni: Bitwa o Śródziemie”, gdzie jest miejscem walki z goblinami i Balrogami.
