Monodia w Muzyce
Monodia (gr. μονωδία – „solowy śpiew”) to forma muzyczna oraz styl, który zyskał popularność w XVI wieku we Włoszech. Charakteryzuje się jednolitą linią melodyczną, akompaniowaną przez instrumenty, co stanowi przeciwieństwo polifonii, w której każda część melodii ma równą wagę.
Termin „monodia” odnosi się zarówno do stylu muzycznego, jak i do poszczególnych utworów, jednak został wprowadzony w XX wieku przez muzykologów; nie był używany przez współczesnych kompozytorów. Muzyczna monodia wyewoluowała jako próba przywrócenia idei starogreckiej melodeklamacji, gdzie pojedynczy głos wykonuje ornamentowaną melodię, towarzysząc sobie instrumentami, takimi jak lutnia, klawesyn czy gitara.
Rodzaje Monodii
- Utwory solowe bez elementu harmonicznego
- Utwory dla głosu solowego z akompaniamentem (monodia akompaniowana)
Monodia była szczególnie popularna we wczesnym baroku, różniąc się znacznie od późnego renesansu, w którym dominowała wielogłosowość. W miarę rozwoju gatunku, powstały różne style, które później przyczyniły się do powstania arii i recytatywu, a także zintegrowały się z kantatą kameralną około 1635 roku. W tym czasie we Francji rozwijała się forma znana jako air de cour.
Najważniejsi Twórcy Monodii
- Vincenzo Galilei (1520–1591)
- Giulio Caccini (ok. 1545–1618)
- Emilio de’ Cavalieri (ok. 1550–1602)
- Bartolomeo Barbarino (?–ok. 1617)
- Jacopo Peri (1561–1633)
- Claudio Monteverdi (1567–1643)
- Alessandro Grandi (ok. 1575–1630)
- Giovanni Pietro Berti (?—1638)
- Sigismondo d’India (ok. 1582–1629)
- Claudio Saracini (1586–ok. 1649)
Monodia odegrała kluczową rolę w rozwoju muzyki barokowej, wprowadzając nowe formy i stylizacje, które wpłynęły na przyszłe pokolenia kompozytorów.
