„`html
Momina
Momina to wieś położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Waśniów. Do 1954 roku była siedzibą gminy Boksyce, a w latach 1954–1972 pełniła funkcję siedziby gromady Momina. W okresie 1975–1998 administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Infrastruktura
W miejscowości znajdują się:
- zabytkowy kościół parafialny pw. św. Wojciecha,
- cmentarz parafialny,
- biblioteka publiczna,
- szkoła podstawowa i gimnazjum,
- remiza Ochotniczej Straży Pożarnej,
- punkt weterynaryjny,
- dwa sklepy spożywcze.
W przeszłości działały tu urząd pocztowy i zajazd.
Historia
Momina była znana również jako Mamina oraz Manina, a jej początki sięgają czasów wczesnosłowiańskich. W 1136 roku została wymieniona w Bulli gnieźnieńskiej, co świadczy o jej długiej historii. W 1262 roku wieś przeszła w ręce biskupów lubuskich, a kościół pw. św. Wojciecha został erygowany najprawdopodobniej w XIII wieku. W XIX wieku Momina dzieliła się na Mominę Kościelną i Mominę Dworską, które miały odrębne statystyki ludności i majątku.
Zabytki
W miejscowości znajduje się:
- Kościół pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika – wzniesiony przed 1326 rokiem, z bogatym wyposażeniem wnętrza, w tym ołtarzami i organami z 1880 roku.
- Brama przykościelna – z 1805 roku, stanowiąca część parkanu wokół kościoła.
Osoby zasłużone
Wojciech Pytlak (ur. 1908) był długoletnim sołtysem Mominy oraz aktywistą społecznym, który brał udział w wojnie obronnej 1939 roku i współpracował z podziemiem antyhitlerowskim.
Przypisy i bibliografia
Momina znajduje się na liście miejscowości Szlaków Tysiąclecia po Ziemi Kieleckiej. Historia miejscowości oraz jej zabytki są opisane w publikacjach takich jak „Przewodnik po Górach Świętokrzyskich” Tadeusza Dybczyńskiego oraz „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego” autorstwa Sulimierskiego i Chlebowskiego.
„`
