Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce
Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce to grupy społeczne identyfikujące się z innym narodem niż polski, stanowiące niewielki odsetek populacji kraju. Polska jest jednym z państw europejskich z najniższym udziałem tych grup. Zgodnie z ustawą z 6 stycznia 2005 roku, mniejszości są definiowane na podstawie sześciu kryteriów, w tym długoterminowego zamieszkania na terytorium Polski przez przodków.
Mniejszości narodowe i etniczne według ustawy
Ustawa wymienia mniejszości narodowe, w tym:
- białoruską
- czeską
- litewską
- niemiecką
- ormiańską
- rosyjską
- słowacką
- ukraińską
- żydowską
Mniejszości etniczne obejmują:
- karaimską
- łemkowską
- romską
- tatarską
Język kaszubski uznawany jest za język regionalny.
Liczebność mniejszości w spisach powszechnych
Badania narodowościowe w Polsce miały miejsce pięciokrotnie, m.in. w 2002 i 2011 roku. W 2002 roku 96% ankietowanych zadeklarowało narodowość polską, a 1,23% inną. W 2011 roku narodowość polską zadeklarowało 97,09%, a 2,26% osób miało dwie narodowości.
Uregulowania prawne
Ustawa z 2005 roku chroni prawa mniejszości, w tym:
- Prawo do swobodnego wyboru przynależności narodowej.
- Zakaz ujawniania pochodzenia etnicznego bez zgody osoby.
- Prawo do nauki w języku mniejszości w szkołach.
Szkolnictwo mniejszości
Edukacja w języku mniejszości lub regionalnym jest możliwa po złożeniu wniosku przez rodziców lub opiekunów. Wymagana liczba dzieci to minimum 7 w przedszkolu oraz 14 w szkołach ponadpodstawowych. Możliwe formy nauczania to:
- Język mniejszości jako język wykładowy.
- Język mniejszości jako drugi język nauczania.
- Język mniejszości jako przedmiot dodatkowy.
Język mniejszości oraz historia kultury są nauczane w odpowiednich wymiarach godzin.
Edukacja dzieci z mniejszości
Edukacja mniejszości żydowskiej odbywa się w języku hebrajskim, a inne języki, takie jak jidysz, czeski, karaimski i tatarski, nie są wykorzystywane w edukacji, mimo że są prawnie dozwolone.
