Miraż i Fatamorgana
Miraż, znany również jako fatamorgana, to zjawisko optyczne polegające na tworzeniu pozornego obrazu odległych obiektów. Powstaje ono w wyniku różnic w załamaniu światła w warstwach powietrza o różnych temperaturach i gęstościach. Najsłynniejsze miraże występują w Cieśninie Mesyńskiej, a w Polsce można je zaobserwować na Pustyni Błędowskiej oraz na Wyżynie Śląskiej.
Nazwa „fatamorgana” pochodzi od czarodziejki Morgany Le Fay, która według legendy mogła wywoływać miraże.
Rodzaje miraży
Miraże dzielą się na dwa główne typy:
- Miraż dolny
- Miraż górny
Miraż dolny
Miraż dolny występuje poniżej horyzontu i jest wynikiem silnego nagrzania powierzchni, na przykład piasku lub asfaltu. W takich warunkach promienie świetlne zakrzywiają się ku górze, docierając do chłodniejszego i gęstszego powietrza. Przykładem może być sytuacja na pustyni, gdzie pod wieczór piasek oddaje ciepło, powodując, że warstwa powietrza nad nim jest znacznie cieplejsza niż wyżej. W efekcie, zakrzywione promienie światła tworzą iluzję wodnej powierzchni, przypominającej kałużę odbijającą krajobraz lub niebo.
Miraż górny
Miraż górny powstaje w wyniku wielokrotnego załamania światła w różnych warstwach powietrza. W takich warunkach światło rozchodzi się po krzywej. Obserwator, znajdując się w odpowiednim miejscu, może zobaczyć prosty obraz obiektu, na przykład statku, na tle nieba, mimo że obiekt ten znajduje się w rzeczywistości poniżej linii horyzontu.
Podsumowanie
Miraż to fascynujące zjawisko optyczne, które ilustruje złożoność interakcji światła z atmosferą. Jego różne formy, takie jak miraż dolny i górny, pokazują, jak warunki atmosferyczne mogą wpływać na nasze postrzeganie otaczającego nas świata.