„`html
Mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum)
Mikołajek nadmorski, znany również jako Eryngium maritimum, to roślina z rodziny selerowatych, występująca głównie na wydmowych wybrzeżach Europy, Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. W Polsce jest objęty ochroną prawną z powodu zagrożenia wyginięciem.
Rozmieszczenie geograficzne
Mikołajek nadmorski rośnie wzdłuż morskich brzegów w Europie, Afryce Północnej oraz na Bliskim Wschodzie. W Polsce spotykany jest na wybrzeżach Bałtyku, szczególnie w rejonie Mierzei Wiślanej i w rezerwacie Mechelińskie Łąki. Również występuje w Danii, Niemczech, Litwie, Łotwie oraz Estonii. Gatunek ten został wprowadzony do Ameryki Północnej i Australii jako roślina ozdobna.
Morfologia
Mikołajek nadmorski to roślina zielna osiągająca wysokość od 15 do 100 cm, najczęściej od 30 do 60 cm. Posiada silnie rozwinięty korzeń palowy i co roku wypuszcza liście odziomkowe, z których wyrasta pęd kwiatostanowy. Nasiona są rozprzestrzeniane przez morze, mogą unosić się w wodzie do dwóch tygodni.
Ochrona i zagrożenia
Mikołajek nadmorski jest uznawany za gatunek zagrożony, szczególnie w północnej części swojego zasięgu. W Polsce objęty jest ścisłą ochroną od 1946 roku. Główne zagrożenia dla tego gatunku to:
- Intensywne użytkowanie rekreacyjne wybrzeża
- Zalesianie i zakrzaczanie wydm
- Erozja oraz zanieczyszczenie środowiska
Rekomendowane jest zabezpieczenie nasion do odtworzenia populacji po zakończeniu ingerencji w siedliska.
Uprawa
Mikołajek nadmorski może być uprawiany w Polsce, preferuje słoneczne stanowiska oraz umiarkowanie wilgotne, piaszczyste gleby. Nasiona wymagają stratyfikacji w celu zwiększenia ich zdolności kiełkowania. Roślina źle znosi przesadzanie i zwiększone zasolenie.
Znaczenie kulturowe
Mikołajek nadmorski jest popularnym motywem w hafcie kaszubskim oraz znajduje się w herbach nadmorskich miejscowości. Bywał także wykorzystywany w medycynie, a jego pędy i korzenie mają działanie przeciwzapalne.
„`
