Michał Gwalbert Pawlikowski (1887-1970) – polski pisarz, poeta, wydawca i taternik.
Życiorys
Michał Pawlikowski urodził się 2 marca 1887 roku w Wiedniu. Był synem Jana Gwalberta Pawlikowskiego i Wandy Abramowicz. Zmarł 15 listopada 1970 roku w Londynie, gdzie został pochowany na starym cmentarzu w Zakopanem.
Od 1908 roku pełnił funkcję dyrektora Towarzystwa Wydawniczego we Lwowie. W 1914 roku pracował jako sekretarz Stanisława Grabskiego w Lwowskim Komitecie Ratunkowym. Po I wojnie światowej zaangażował się w działalność polityczną, stając się członkiem Ligi Narodowej oraz Obozu Wielkiej Polski. Po wybuchu II wojny światowej osiedlił się na emigracji, głównie w Londynie, gdzie w 1957 roku zaczął regularnie odwiedzać Zakopane.
Pawlikowski był bibliofilem i wydawcą. Odbudował rodzinne gniazdo Pawlikowskich w Medyce, gdzie w latach 1925-1939 prowadził wydawnictwo „Biblioteka Medycka”, znane z eleganckich wydań literatury pięknej.
Twórczość
Twórczość Pawlikowskiego obejmuje wiele tematów, w tym Tatry i Podhale, które pojawiają się w jego wierszach od 1906 roku. Jego najwcześniejszy zbiór to Wiosenny gość (1906). Wśród innych ważnych dzieł znajdują się:
- Wicher (1923)
- O sto mil (1924)
- Na Pęksów Brzyzek (1928)
- Harfa Eola (1930)
- Świerki w Devonie (1971)
Pawlikowski tłumaczył również fragmenty Iliady na gwarę podhalańską oraz pisał o taternictwie i ochronie przyrody. Jego publikacje to m.in. Człowiek w obliczu gór (1934) oraz Góry i człowiek (1939).
Oprócz twórczości związanej z górami, napisał dzieło o Arturze Grottgerze pt. Arthur i Wanda (1928), współtworząc z Marylą Wolską.
Podsumowanie
Michał Gwalbert Pawlikowski to wybitna postać polskiej literatury XX wieku, znany zarówno jako pisarz, jak i działacz społeczny. Jego twórczość łączyła miłość do Tatr z zaangażowaniem w życie kulturalne i polityczne Polski.
