Mi-1 (SM-1)
Mi-1 (ros. Ми-1, oznaczenie NATO „Hare”) to radziecki lekki śmigłowiec wielozadaniowy z lat 50. XX wieku, produkowany również w Polsce jako SM-1. Opracowany przez biuro konstrukcyjne Mila, był pierwszym seryjnie produkowanym śmigłowcem w ZSRR, z wprowadzeniem do produkcji od 1950 do 1961 roku. W Polsce produkowano go w latach 1956-1965.
Specyfikacja techniczna
- Typ: lekki śmigłowiec wielozadaniowy
- Załoga: 1 osoba
- Wymiary:
- Długość kadłuba: 12,09 m
- Wysokość: 3,3 m
- Średnica wirnika: 14,35 m
- Masa:
- Masa własna: 1700 kg
- Masa startowa: 2140 kg (normalna), 2330 kg (maksymalna)
- Silnik: AI-26GR (tłokowy, 550 KM)
- Prędkości:
- Maksymalna: 185 km/h
- Przelotowa: 145 km/h
- Pułap: 3500 m
- Zasięg: 430 km
Historia
Prace nad Mi-1 rozpoczęto w 1947 roku w ZSRR. Pierwszy prototyp oblatano 30 września 1948 roku. Po intensywnych próbach, produkcję seryjną zatwierdzono w lutym 1950 roku. Mi-1 zdobył uznanie, co doprowadziło do zwiększenia produkcji po pokazie przed Stalinem i wykorzystaniu śmigłowców przez USA w wojnie koreańskiej.
Produkcja w Polsce
Produkcję śmigłowców Mi-1T w Polsce rozpoczęto w 1956 roku w zakładzie WSK Świdnik, gdzie nadano im oznaczenie SM-1. Maszyny były używane w Wojsku Polskim oraz eksportowane do krajów socjalistycznych.
Konstrukcja
Mi-1 to jednosilnikowy śmigłowiec z metalową konstrukcją. Posiada trójłopatowy wirnik główny oraz stałe podwozie trójkołowe. Kabina mieści pilota i trzech pasażerów, a zasilana jest silnikiem AI-26GR.
Wersje i modyfikacje
W ZSRR opracowano wiele wariantów Mi-1, w tym Mi-1T, Mi-1A i Mi-1M. W Polsce produkowano wersje SM-1/300, SM-1/600, SM-1W oraz specjalistyczne, takie jak SM-1D (dźwigowy) i SM-1S (sanitarny).
Użytkownicy
Głównymi użytkownikami Mi-1 były kraje bloku wschodniego, w tym ZSRR, Polska, Czechosłowacja, Węgry, NRD i Bułgaria. W latach 60. XX wieku Mi-1 zaczęto zastępować nowocześniejszymi śmigłowcami z silnikami turbinowymi.
Mi-1 w muzeach
Exponaty Mi-1 i SM-1 znajdują się w polskich muzeach, takich jak Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie oraz Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
SM-1 jako symbol Świdnika
W 1979 roku w Świdniku ustawiono pomnik SM-1, który stał się wizytówką miasta. W 2021 roku po renowacji powrócił na swoje miejsce.