Mazurek (Passer montanus)
Mazurek, znany także jako wróbel mazurek lub wróbel polny, to mały ptak z rodziny wróbli (Passeridae). Jest osiadły, z nielicznymi koczownikami, i występuje w Europie oraz Azji. Gatunek ten został introdukowany do USA i Australii, a w Polsce jest licznie spotykanym ptakiem lęgowym.
Systematyka
Na podstawie klasyfikacji IOC, wyróżnia się dziewięć podgatunków mazurka:
- P. montanus montanus – Europa i północna Azja
- P. montanus dybowskii – południowo-wschodnia Syberia i północno-wschodnia Korea
- P. montanus transcaucasicus – wschodnia Turcja i Kaukaz
- P. montanus kansuensis – północno-środkowe Chiny
- P. montanus dilutus – południowy Kazachstan i wschodni Iran
- P. montanus tibetanus – Tybet i środkowe Chiny
- P. montanus saturatus – Sachalin, Wyspy Kurylskie i Japonia
- P. montanus hepaticus – północno-wschodnie Indie i południowo-wschodni Tybet
- P. montanus malaccensis – południowe Chiny i Azja Południowo-Wschodnia
Morfologia
Mazurek jest nieznacznie mniejszy od wróbla zwyczajnego, z charakterystyczną czarną plamką na białym policzku. Wierzch głowy jest kasztanowobrązowy, a na skrzydłach występują dwie białe pręgi. Ubarwienie obu płci jest podobne: ciemnobrązowy wierzch i brązowoszary spód. Długość ciała wynosi około 13,5–14,5 cm, a masa 22–25 g.
Ekologia
Mazurek preferuje tereny otwarte, pola uprawne oraz siedliska ludzkie. Jego dieta składa się głównie z nasion dziko rosnących roślin, a w okresie lęgowym także z owadów.
Lęgi
Gniazda mazurka znajdują się w dziuplach drzew lub szczelinach budynków, a ptak nie buduje gniazd zewnętrznych. Samica składa 4–6 jaj w pierwszym lęgu oraz 4–5 w drugim, a czasami również 3–4 jaja w trzecim lęgu. Wysiadywanie trwa 13–14 dni, a młode opuszczają gniazdo po około 17 dniach.
Status i ochrona
IUCN klasyfikuje mazurka jako gatunek najmniejszej troski (LC) od 1988 roku. Populacja globalna szacowana jest na 190–310 milionów dorosłych osobników, a trend liczebności jest spadkowy. W Polsce mazurek jest objęty ścisłą ochroną, a jego populacja wynosi 2 428 000–2 767 000 par lęgowych, z zauważalnym wzrostem liczebności w latach 2007–2018 o około 123%.