Matthias Grünewald
Matthias Grünewald, właściwie Mathis Gothard-Neithard (ok. 1480 – 31 sierpnia 1528), był niemieckim malarzem, architektem i inżynierem, znanym przede wszystkim z malarstwa religijnego.
Życiorys
Grünewald mieszkał w Saligenstad nad Menem od 1500 roku. Od 1504 roku pracował dla kościelnych dostojników, a w 1508 roku przebudował rezydencję dla arcybiskupa Moguncji. W 1512 roku rozpoczął pracę nad swoim najważniejszym dziełem – ołtarzem w Issenheim, który ukończył cztery lata później. W 1514 roku był na dworze Albrechta z Brandenburgii, gdzie malował ważne dzieła, takie jak Święty Erazm i Święty Maurycy i Madonna ze Stuppach.
Grünewald, w przeciwieństwie do swoich współczesnych, zlekceważył renesansowe dążenia do anatomicznej poprawności, skupiając się na ekspresji i ludzkim cierpieniu. Jego przedstawienia Jezusa były realistyczne, ukazujące ból i cierpienie.
W 1525 roku, w obliczu wojen chłopskich, Grünewald musiał się ukrywać z powodu swoich poglądów. W 1526 roku otrzymał ostatnią zapłatę, a następnie pracował w różnych zawodach, aż do swojej śmierci w 1528 roku.
Dzieła artysty
- Przemienienie na Górze Tabor (1511, zachowały się rysunki)
- Ołtarz z Issenheim (1512–1515)
- Święty Erazm i Święty Maurycy (1517)
- Madonna ze Stuppach (1517–1519)
- Ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa z Ołtarza z Tauberbischofsheim (1523–1524)
- Trójjednia zła (rysunek, 1525)
Inspiracje i dziedzictwo
Grünewald był inspiracją dla wielu artystów. Jego prace wywarły wpływ na ekspresjonizm i pozostają aktualne w sztuce współczesnej. Przykładem jest rzeźba Toma Morandiego California Crucifixion according to Grünewald.
Jednym z jego najsłynniejszych dzieł jest opera Mateusz malarz skomponowana przez Paula Hindemitha, osadzona w kontekście wojen religijnych, która również przyczyniła się do popularyzacji jego twórczości.
Podsumowanie
Matthias Grünewald, obok Albrechta Dürera, jest uważany za jednego z najwybitniejszych niemieckich malarzy renesansowych, a jego prace nadal inspirują artystów na całym świecie.
