Matka Boża – Theotokos
Matka Boża, znana również jako Theotokos (gr. Θεοτόκος), to jeden z kluczowych tytułów Maryi z Nazaretu, matki Jezusa. Używany jest głównie w Kościele katolickim oraz w Kościołach prawosławnych. Tytuł ten oznacza „Matkę Boga” i został dogmatycznie ogłoszony na Soborze Efeskim w 431 roku.
Historia
Podczas Soboru Efeskiego, który odbył się w dniach 16-17 lipca 431 roku, podjęto decyzję w sprawie podwójnej natury Chrystusa. Tytuł „Matki Bożej” obronił Cyryl z Aleksandrii, argumentując, że Maryja, rodząc Jezusa, daje początek nie tylko człowiekowi, ale i Bogu. Nestorianie sprzeciwiali się temu, twierdząc, że Maryja powinna być nazywana tylko Matką Chrystusa (Christotokos).
Uczczenie orzeczenia Soboru zaowocowało budową bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie, gdzie umieszczono ikonę Matki Bożej Śnieżnej, która stała się wzorem dla wielu obrazów maryjnych na całym świecie.
Teologia
Tomasz z Akwinu wyjaśniał Boże macierzyństwo Marii, odnosząc się do unii osobowej w Chrystusie. Podkreślił, że Maryja jest matką Boga, ponieważ z jej ciała wzięte zostało ciało Chrystusa, mimo że dusza pochodzi od Boga, a natura boska jest naturą Logosu.
Protestantyzm
Marcin Luter oraz teologia luterańska zaakceptowały tytuł Theotokos, uznając go za prawdę chrystologiczną. Huldrych Zwingli również go poparł, natomiast Jan Kalwin był bardziej ostrożny. W XX wieku tytuł ten zyskał akceptację wśród wielu teologów protestanckich, mimo że niektórzy, jak Walter von Loewenich, pozostawali sceptyczni.
Inne wyznania
Świadkowie Jehowy uznają Marię jedynie za matkę Syna Bożego, nie przyjmując tytułu „Matki Boga”.
Liturgia
W Kościele katolickim uroczystość Bożej Rodzicielki Maryi obchodzona jest 1 stycznia.