Matamata (Chelus fimbriata)
Matamata to gatunek żółwia bokoszyjnego z rodziny matamatowatych (Chelidae), znany z charakterystycznego wyglądu i unikalnych przystosowań do środowiska wodnego.
Opis
Karapaks matamaty jest płaski i okrągły, z trzema rzędami dużych rogowych guzów na tarczach grzbietowych. Głowa jest duża, trójkątna, z wąskim końcem pyska oraz długim wyrostkiem, który pozwala na oddychanie podczas zanurzenia. Długa szyja pokryta jest miękką skórą, posiadającą frędzle, które pomagają w detekcji otoczenia. Kończyny są masywne z palcami spiętymi błoną pływną. Ciemne ubarwienie ciała oraz porastające karapaks glony camouflują żółwia w jego naturalnym środowisku.
Rozmiary
- Samce: do 42,8 cm długości karapaksu
- Samice: do 43,7 cm długości karapaksu
Występowanie
Matamata występuje w północnej części Ameryki Południowej, głównie w dorzeczu Amazonki i Mahury. Obejmuje to państwa takie jak: Boliwia, Brazylia, Ekwador, Gujana Francuska, Kolumbia, Peru i Surinam. Populacje z dorzecza Orinoko, Rio Negro i Essequibo uznano za odrębny gatunek Chelus orinocensis.
Biotop
Gatunek preferuje rzeki oraz bagniste rozlewiska.
Pokarm
Matamata żywi się głównie małymi rybami oraz innymi organizmami wodnymi, takimi jak żaby, kijanki i owady wodne.
Zachowanie
Żółw czatuje na zdobycz, pozostając nieruchomo na dnie. Gdy ryba zbliża się, matamata otwiera pysk, tworząc prąd, który wsysa ofiarę.
Rozmnażanie
Samice składają od 12 do 28 jaj na plażach lub brzegach małych zatoczek. Czas inkubacji wynosi około 200 dni przy temperaturze 28–30 °C.
Ochrona
Od 2023 roku matamata jest objęta załącznikiem II konwencji waszyngtońskiej (CITES) oraz aneksem B UE.
