Marwałd
Marwałd (niem. Marwalde) to wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1954-1971 wieś była siedzibą gromady Marwałd, a po jej zniesieniu włączono ją do gromady Dąbrówno. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość ma swoją nazwę pochodzącą od germańskiego imienia Marwald.
Historia
Wieś powstała prawdopodobnie pod koniec XIII wieku. W 1407 roku komtur ostródzki nabył 60 włók ziemi w Marwałdzie. W 1428 roku pruscy właściciele, Mikołaj i Jorge, otrzymali siedem włók na prawie pruskim. W ciągu wieków Marwałd przeszedł różne zmiany właścicielskie i administracyjne, a jego mieszkańcy zajmowali się głównie rolnictwem.
W 1579 roku wieś liczyła 28 chłopów, a w 1638 obszar zwiększył się do 20 włók. Po wojnach, w tym spustoszeniach przez Tatarów w 1657 roku, wieś podupadła. W 1820 roku Marwałd miał 23 domy i 165 mieszkańców, a w 1861 roku liczba ta wzrosła do 336. W 1903 roku utworzono Zakład Wychowawczy „Dobry Pasterz”. W 1939 roku wieś liczyła 665 mieszkańców. W 1972 roku powstała katolicka Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Zabytki
- Kosciół z XIV wieku: Po zniszczeniu przez Tatarów w 1657 roku odbudowany w stylu barokowym. Rozbudowany w 1876 roku, reprezentuje kilka stylów architektonicznych.
Ludzie związani z miejscowością
W latach 1764–1800 pastorem w Marwałdzie był Bartłomiej Mrąga, ojciec Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.
Bibliografia
- Mieczysław Orłowicz, „Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii”, Olsztyn, 1991.
- Jan Bałdowski, Województwo olsztyńskie, Vademecum turystyczne, 1980.
- Grzegorz Jasiński, Ewangelicy na Warmii i Mazurach, Olsztyn, 2001.
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Olsztyn, 1976.
