Marsze śmierci
Marsze śmierci to termin odnoszący się do deportacji więźniów i jeńców przez Niemców podczas II wojny światowej, gdzie byli zmuszani do pieszej wędrówki w skrajnych warunkach. Celem tych marszów była wysoka śmiertelność, a ich organizacja miała miejsce głównie w 1944 i 1945 roku, w miarę zbliżania się frontów alianckich.
Przebieg marszów
Deportacje miały miejsce na kilka dni przed nadejściem frontu, a wyczerpani więźniowie byli pędzeni w głąb III Rzeszy jako darmowa siła robocza. Wiele marszów kończyło się tragicznie, a niektóre z nich prowadziły do masowych egzekucji. Więźniowie często spali pod gołym niebem, a ich żywienie było minimalne, co prowadziło do wysokiej śmiertelności.
Najważniejsze marsze
- Marsz Auschwitz–Wodzisław Śląski (styczeń 1945) – 63-kilometrowa trasa, na której zginęło około 15 000 więźniów, zmarłych z wyczerpania, w wyniku brutalności i warunków atmosferycznych.
- Marsz Auschwitz – Milęcice (styczeń 1945) – 3000 więźniów, głównie Żydów, wyruszyło w trasę, z której dotarło tylko 280 osób.
- Marsz z KL Stutthof (styczeń 1945) – Ewakuacja 11 000 więźniów, z czego około 2000 zmarło w trakcie marszu z powodu brutalności i ekstremalnych warunków.
Pamięć i upamiętnienie
Co roku odbywają się obchody rocznicy marszu śmierci z KL Auschwitz, w tym msze i złożenie kwiatów przez ocalałych. Miejsca pamięci są rozmieszczone w ponad 20 miejscowościach na trasie marszu. Dodatkowo Grecy obchodzą 19 maja Dzień Pamięci o Ludobójstwie Armenów i Pontów, upamiętniając ofiary masowych deportacji.
