Reklama
Dzisiaj jest 9 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama
Reklama
Reklama

Marszałek szlachty

Marszałek szlachty

Marszałek szlachty (ros. предводитель дворянства) to instytucja samorządu szlacheckiego, istniejąca od czasów I Rzeczypospolitej aż do okresu zaborów, szczególnie w zaborze rosyjskim. Marszałków dzielono na gubernialnych i powiatowych, pełniących różne funkcje zarówno w reprezentacji szlachty, jak i w realizacji poleceń rządu.

Reklama

W okresie zaboru rosyjskiego, prawa i obowiązki marszałków były określone w „Zbiorze praw cesarstwa rosyjskiego” z 1842 roku. Marszałkowie gubernialni zajmowali wyższe miejsce w hierarchii urzędniczej, przewodnicząc sejmikom gubernialnym oraz reprezentując szlachtę w różnych komisjach. Z kolei marszałkowie powiatowi odpowiadali za sejmiki powiatowe, prowadzenie ksiąg genealogicznych oraz monitorowanie życia społecznego szlachty.

Obowiązki marszałków

Marszałkowie pełnili wiele funkcji, w tym:

Reklama
  • Przewodniczenie sejmikom gubernialnym i powiatowym.
  • Uczestnictwo w rozprawach sądowych dotyczących niewłaściwego zachowania urzędników.
  • Kontrola wykonywania powinności ziemskich i powiatowych.
  • Wydawanie oświadczeń dla urzędów wojskowych i gubernialnych.
  • Rozstrzyganie kwestii związanych z zarządem dobrami sierocymi.

Obaj marszałkowie mieli wsparcie w postaci kancelarii. W regionach z utworzonymi ziemstwami, marszałek był przewodniczącym zebrań ziemskich.

Wykazy marszałków szlachty

Poniżej przedstawiono listy marszałków szlachty w różnych guberniach i powiatach:

Marszałkowie gubernialni wileńscy:

  • Ludwik Tyszkiewicz 1797-1801
  • Michał Hieronim Brzostowski 1801-1805
  • Gaspar Czyż 1805-1809
  • Kazimierz Sulistrowski 1809-1813
  • Jan Giedroyć V 1813-XII 1813
  • Teodor Ropp 1814-1817
  • Michał Józef Römer 1817-1823
  • Eustachy Karp 1823-1827
  • Kazimierz Walentynowicz 1827-1834
  • Józef Górski 1830-1840
  • Jan Żaba-Marcinkiewicz 1834-1846
  • Edward Mostowski 1840-1843
  • Tomasz Minejko 1843-1846
  • Franciszek Pusłowski 1846-1855
  • Aleksander Domeyko 1855-1878

Marszałkowie powiatowi wileńscy:

  • Gaspar Czyż 1795-1805
  • Antoni Lachnicki 1805-1809
  • Jan Giedroyć 1809-1813
  • Stefan Giedroyć 1814-1817
  • Mikołaj Abramowicz 1817-1819
  • Ignacy Baliński 1820-1826
  • Stanisław Jasiński 1826-1830
  • Stanisław Szumski 1830-1834
  • Gaspar Hornowski 1834-1840
  • Tomasz Minejko 1840-1843
  • Jan Ciechanowiecki 1843-1846
  • Aleksander Leński 1846-1849
  • Rudolf Pisanko 1849-1859
  • Jan Tyszkiewicz 1859-1861
  • Adam Żagiel 1861-1862

Przypisy

Kategoria: Prawo publiczne okresu zaborów

Reklama
Reklama