Mantykora – Legendarny Potwór
Mantykora, znana również jako Mantikora, to mityczne stworzenie, które łączy cechy Sfinksa i Chimery. Opisywana jest jako lew z ludzką głową, skrzydłami smoka lub nietoperza oraz ogonem skorpiona, którego jadowity ukąszenie jest śmiertelne. Mantykora atakuje z ukrycia i pożera swoje ofiary w całości.
Pochodzenie
Pochodzenie mantykory sięga Persji, gdzie nazwa Martyaxwar oznacza „jedzący ludzi”, co wskazuje na jej drapieżny charakter. Nazwa ta trafiła do języka polskiego przez łacinę (mantichora), a wcześniej przez grekę (mantikhoras), będąc błędnym tłumaczeniem z perskiego.
Opisy Antyczne
Antyczni pisarze, tacy jak Pliniusz Starszy i Arystoteles, przedstawiali mantykorę jako stworzenie o ludzkich rysach, czerwonym tułowiu i ogonie przypominającym żądło skorpiona. Opisywali ją jako potwora wielkości lwa, z trzema rzędami zębów i głodem ludzkiego mięsa.
Wyobrażenia w Polsce
Na Pomorzu mantykora jest przedstawiana w różnych formach, w tym na stallach kanoników w katedrze w Kołobrzegu oraz na portalu kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Drawsku Pomorskim. W XVII wieku postać ta została uwieczniona w pracach Joannesa Jonstonusa.
Mantykora w Popkulturze
Mantykora pojawia się w licznych grach komputerowych, takich jak:
- Age of Wonders
- Heroes of Might and Magic
- Wiedźmin
- Harry Potter
- Percy Jackson
Postać ta występuje również w serii książek Honor Harrington autorstwa Davida Webera, a także w grach takich jak Wojny Duszków oraz w serialach, takich jak My Little Pony: Przyjaźń to magia i Scooby Doo i Brygada Detektywów. W literaturze fantasy mantykora jest herbem sir Amory’ego Lorcha z Pieśni lodu i ognia George’a R.R. Martina. Dodatkowo, mantykora jest tematem pięciu części suity Tarkus zespołu Emerson, Lake & Palmer.
Podsumowanie
Mantykora jest fascynującym przykładem mitycznego potwora, którego legendy przetrwały przez wieki, inspirując sztukę, literaturę i gry. Jej przerażający wizerunek oraz historia są nadal obecne w kulturze popularnej.
