Mandat poselski
Mandat poselski to pełnomocnictwo przyznawane kandydatom wybranym w wyborach parlamentarnych do sprawowania funkcji posła w Sejmie RP. Rozpoczyna się on w dniu złożenia ślubowania poselskiego, a kończy w przypadku zrzeczenia się mandatu, pozbawienia mandatu, śmierci lub zakończenia kadencji Sejmu.
Ograniczenia związane z mandatem poselskim
Osoba pełniąca mandat poselski nie może jednocześnie sprawować funkcji senatora. Ponadto, mandat posła jest niezgodny z następującymi stanowiskami:
- Prezes Narodowego Banku Polskiego (NBP)
- Prezes Najwyższej Izby Kontroli (NIK)
- Rzecznik Praw Obywatelskich
- Rzecznik Praw Dziecka
- Członek Rady Polityki Pieniężnej
- Członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT)
- Ambasador
- Pracownik Kancelarii Sejmu, Senatu, Prezydenta lub administracji rządowej (z wyjątkiem Rady Ministrów i sekretarzy stanu)
Dodatkowo, mandatu poselskiego nie mogą piastować:
- Sędziowie
- Prokuratorzy
- Urzędnicy służby cywilnej
- Żołnierze w służbie czynnej
- Funkcjonariusze policji i służb ochrony państwa
Odpowiedzialność posła
Poseł nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za działania związane z pełnieniem mandatu ani podczas jego trwania, ani po jego wygaśnięciu. Odpowiada wyłącznie przed Sejmem. W przypadku naruszenia praw osób trzecich, poseł może być pociągnięty do odpowiedzialności sądowej jedynie za zgodą Sejmu. Od ogłoszenia wyników wyborów do wygaśnięcia mandatu, poseł nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej bez zgody Sejmu.
