Małe Karpaty
Małe Karpaty to pasmo górskie w zachodniej Słowacji, będące częścią Centralnych Karpat Zachodnich. Rozciąga się na długości około 100 km, od Bratysławy do Nowego Miasta nad Wagiem, oddzielając Nizinę Zahorską od Niziny Naddunajskiej.
Położenie i granice
Małe Karpaty mają zróżnicowaną szerokość, wynoszącą od 16 km w części południowej do zaledwie 3 km w części północnej. Na południowym zachodzie graniczą z doliną Dunaju, a na północnym wschodzie oddziela je Pogórze Myjawskie od Białych Karpat. Pasmo jest odwadniane przez wiele potoków, które wpadają do rzek Dudváh, Dunaj i Morawa.
Wysokości i kulminacje
Wysokości Małych Karpat waha się od 500 do 700 m n.p.m., z najwyższym szczytem Záruby osiągającym 768 m n.p.m. Inne istotne szczyty to:
- Devínska Kobyla – 514 m n.p.m.
- Vysoká – 754 m n.p.m.
- Čertov kopec – 752 m n.p.m.
Podział geograficzny
Geografowie dzielą Małe Karpaty na kilka jednostek:
- Karpaty Devińskie
- Karpaty Pezińskie
- Karpaty Brezowskie
- Karpaty Czachtickie
Geologia i gleby
Małe Karpaty składają się z krystalicznego zrębu i są przykryte alpejskimi płaszczowinami. Gleby w regionie to głównie gleby brunatne.
Roślinność i ochrona przyrody
Obszar Małych Karpat jest bogaty w lasy liściaste, w tym dębowe i bukowe. Region ten jest objęty ochroną jako Obszar Chronionego Krajobrazu, utworzony w 1976 roku, a także obejmuje kilka rezerwatów przyrody chroniących cenne ekosystemy.
Zagospodarowanie i turystyka
Małe Karpaty są popularnym miejscem wypoczynkowym, oferującym szlaki turystyczne i ośrodki narciarskie. Najdłuższy szlak, Štefánikova magistrála, ma 80 km długości i biegnie przez główny grzbiet pasma.
Etnografia
Region leży na granicy etnograficznego Záhorie, znanego z bogatej kultury i sztuki ludowej.