Malawa – Informacje ogólne
Malawa to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza. Miejscowość usytuowana jest na Pogórzu Przemyskim, nad potokiem Lipka, będącym dopływem Stupnicy. Wieś została założona w 1450 roku przez Jerzego Matiaszowicza. W ciągu wieków zmieniała właścicieli, m.in. była w posiadaniu Humnickich, Dunin-Wąsowiczów oraz Wisłockich. W połowie XIX wieku majątek należał do Anastazego Kozłowskiego.
Historia
Do II wojny światowej w Malawie znajdował się dwór z XVII wieku oraz rozległy park, które zostały zniszczone przez Armię Czerwoną w 1939 roku. W okresie II Rzeczypospolitej wieś należała do powiatu dobromilskiego w województwie lwowskim. W latach 1945–1946 miały miejsce tragiczne wydarzenia, kiedy to nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali dziewięciu Polaków oraz jednego Ukraińca, sołtysa.
W latach 1975–1998 Malawa była częścią województwa przemyskiego.
Architektura
W Malawie znajduje się murowana cerkiew św. Teodosija Pieczerskiego, zbudowana w 1897 roku na miejscu wcześniejszej drewnianej cerkwi z 1830 roku. Obecnie pełni funkcję filialnego kościoła rzymskokatolickiego w parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Lipie, należącej do dekanatu Bircza.
Demografia
- 1785 – 230 grekokatolików, 45 rzymskich katolików, 17 Żydów
- 1840 – 705 grekokatolików
- 1859 – 368 grekokatolików
- 1879 – 427 grekokatolików
- 1899 – 539 grekokatolików
- 1926 – 648 grekokatolików
- 1929 – 628 mieszkańców
- 1938 – 671 grekokatolików (brak danych o innych mieszkańcach)
- 2006 – 194 osoby
