Mała księżniczka
„Mała księżniczka” (ang. „A Little Princess”) to powieść Frances Hodgson Burnett, wydana w 1905 roku, będąca rozwinięciem wcześniejszej historii o Sarze Crewe. Pierwsze polskie wydanie ukazało się w 1913 roku pod tytułem „Co się stało na pensyi?”. Książka doczekała się licznych adaptacji filmowych, teatralnych oraz animowanych.
Treść
Główna bohaterka, siedmioletnia Sara Crewe, wychowana w Indiach przez ojca, kapitana Ralfa Crewe, trafia do londyńskiej pensji prowadzonej przez pannę Minchin. Dzięki fortunie ojca, Sara cieszy się przywilejami, jednak w dniu swoich jedenastych urodzin dowiaduje się o bankructwie i śmierci ojca. Panna Minchin, złośliwa i bezwzględna, postanawia odebrać jej wszystko i uczynić z niej służącą.
Zmiana statusu społecznego prowadzi Sarę do życia na strychu, gdzie doświadcza głodu i upokorzeń. Mimo trudności, jej bogata wyobraźnia oraz wsparcie kilku przyjaciółek, takich jak Ermengarda i Lottie, pomagają jej przetrwać. Sara nawiązuje również kontakt z tajemniczym biznesmenem, Carrisfordem, który poszukuje jej po śmierci ojca.
Okoliczności powstania
Powieść powstała na podstawie wcześniejszej historii „Sara Crewe”, w której Burnett zawarła kluczowe wątki. Z czasem rozwinęła psychologię postaci oraz ich relacje. W latach 1902-1903 miała miejsce adaptacja sceniczna, która zyskała popularność w Nowym Jorku i Londynie.
Adaptacje
Musicale
- „Księżniczka Sara” – Teatr Muzyczny Tintilo, Warszawa, 2014
- „Mała księżniczka” – Dziecięcy Teatr Muzyczny, San Jose, 2002
- „Mała księżniczka” – Wings Theatre, Nowy Jork, 2003
- „Mała księżniczka” – TheatreWorks, Palo Alto, 2004
- „Mała Księżniczka” – Teatr Muzyczny Capitol, Wrocław, 2006
Adaptacje filmowe
- 1917 – Mary Pickford
- 1939 – Shirley Temple
- 1995 – Camille Prats (Filipiny)
- 1995 – Liesel Matthews (USA)
Adaptacje telewizyjne
- Serial z 1973 – Deborah Makepeace
- Serial z 1986 – Amelia Shankley
- Japońskie anime z 1985 – Sumi Shimamoto
- „Shōkōjo Seira” – japońska drama TV, 2009
Nawiązania literackie
W 1995 roku Gabrielle Charbonnet napisała cykl „Księżniczka”, nawiązujący do losów Molly Stewart, córki bogatego reżysera, co odzwierciedla przesłanie powieści Burnett.