Maciej Miechowita
Maciej Miechowita, znany również jako Maciej z Miechowa (ur. 1457, zm. 8 września 1523), był polskim lekarzem, pisarzem medycznym, historykiem i geografem. Pełnił funkcje profesora Akademii Krakowskiej oraz był kanonikiem krakowskim, alchemikiem i astrologiem. W 1523 roku zasiadał w radzie miasta Krakowa.
Życiorys
Miechowita pochodził z rodziny mieszczańskiej i rozpoczął naukę w szkole parafialnej w Miechowie. Po ukończeniu studiów na Akademii Krakowskiej w 1479 roku, uzyskał tytuł magistra. W latach 1483–1485 kontynuował naukę medycyny we Włoszech, zdobywając tytuł doktora. Po powrocie do Polski praktykował jako lekarz i został profesorem na Akademii Krakowskiej, gdzie ufundował drugą katedrę medycyny. Sprawował funkcję rektora uczelni oraz był lekarzem nadwornym Zygmunta I Starego.
Działalność społeczna
Miechowita angażował się w działalność dobroczynną, odbudowując szkoły i wspierając szpitale oraz kościoły. Jego prace przyczyniły się do rozwoju oświaty, a także do popularyzacji mitu o polskiej szlachcie jako potomkach Sarmatów.
Dzieła
- Chronica Polonorum – pierwsze drukowane dzieje Polski, opisujące historię od jej mitycznych początków do 1506 roku.
- Opis Sarmacji Azjatyckiej i Europejskiej – praca geograficzna, w której Miechowita podważał niektóre teorie Ptolemeusza.
Jego prace były szeroko komentowane i tłumaczone, a Chronica Polonorum została przetłumaczona na język polski dopiero w 2023 roku.
Polemika o bóstwach
Miechowita był także autorem polemicznych uwag na temat bóstw czczonych w dawnych czasach przez Polaków, w szczególności w odniesieniu do bóstwa Łada, co stanowiło uzupełnienie wcześniejszych przekazów.
Upamiętnienie
W Miechowie znajduje się pomnik Macieja Miechowity przy bazylice Grobu Bożego, upamiętniający jego wkład w rozwój nauki i kultury w Polsce.