Lykeion – Szkoła Filozoficzna Arystotelesa
Lykeion (gr. Λύκειον, Lýkeion) to szkoła filozoficzna założona przez Arystotelesa w IV wieku p.n.e. przy świątyni Apollina Likejosa w Atenach. Wcześniej, od V wieku p.n.e., w tym miejscu istniał gimnazjon, który zainspirował Arystotelesa do stworzenia własnej instytucji edukacyjnej.
Szkoła powstała prawdopodobnie w wyniku konfliktu o kierownictwo Akademii Platona po powrocie Arystotelesa do Aten w 335 p.n.e. Była znana jako szkoła perypatetyczna, co odnosiło się do zwyczaju prowadzenia wykładów podczas spacerów.
Lykeion stał się instytutem badań naukowych w dziedzinach humanistycznych i przyrodniczych. W przeciwieństwie do Akademii, koncentrowano się na naukach szczegółowych, a nie na dedukcyjnych. Nazwa „liceum” wywodzi się od łacińskiej formy słowa licaeum.
Lista Scholarchów Lykejonu
Od powstania szkoły do 86 p.n.e.:
- Arystoteles – 335/334-322/321 p.n.e.
- Teofrast z Eresos – 322/321-288/286 p.n.e.
- Straton z Lampsaku – 288/286-272/268 p.n.e.
- Likon z Troady – 272/268-228/225 p.n.e.
- Ariston z Keos – od 228/225 p.n.e.
- Kritolaos z Faselis – II wiek p.n.e.
- Diodor z Tyru – do 110 p.n.e.
- Erymneus (?) – ok. 110 p.n.e.
Po 86 p.n.e., po zdobyciu Aten przez Sullę, Lykeion ucierpiał, a rękopisy Arystotelesa zostały wywiezione do Rzymu. Niektórzy badacze uważają, że to zakończyło działalność szkoły perypatetyckiej, podczas gdy inni twierdzą, że jej działalność została wznowiona po pewnym czasie.
Scholarchowie po 86 p.n.e. to m.in.:
- Andronikos z Rodos – 70 n.e.
- Kratippos z Pergamonu – 45 n.e.
- Ksenarchos z Seleucji
- Menefylos (?) – pod koniec I wieku n.e.
- Aspasios z Afrodyzji (?)
- Herminos (?) – ok. 160 n.e.
- Aleksander z Damaszku – 170 n.e.
- Arystokles z Messany (?)
- Sosygenes (?)
- Aleksander z Afrodyzji – przełom II i III wieku n.e.
- Ammoniusz – 230 n.e.
- Prosenes
Uwagi
Lykeion odegrał kluczową rolę w rozwoju filozofii i nauki w starożytnej Grecji, stanowiąc alternatywę dla Akademii Platona.
Przypisy
Dokumentacja dotycząca Lykejonu jest niepełna, a wiele danych opiera się na przypuszczeniach.
Bibliografia
Prace dotyczące historii Lykejonu można znaleźć w literaturze filozoficznej i historycznej.