Lutry

„`html

Lutry – Informacje ogólne

Lutry (niem. Luthen, Lautern) to wieś warmińska w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Kolno. Do 1954 roku była siedzibą gminy Lutry, a w latach 1954-1972 siedzibą gromady. Miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego w latach 1975-1998. Wieś leży nad Jeziorem Luterskim.

Historia

Nazwa wsi pochodzi od Henryka Lutra, wójta krajowego, który założył ją około 1333-1342 roku. Mimo braku dokumentu lokacyjnego, drugi akt został wystawiony przez biskupa warmińskiego Henryka Sorboma w 1375 roku. Mieszkańcy byli zobowiązani do pracy na rzecz zamku w Jezioranach, co zniesiono w 1528 roku. Wieś została zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich i szwedzkich. W plebiscycie w 1920 roku mieszkańcy opowiedzieli się za Prusami Wschodnimi.

Zabytki

W Lutrach znajduje się kilka zabytkowych budynków, w tym:

Kościół parafialny św. Marii Magdaleny i Walentego (1863, nr rej.: 3031 z 22.03.2000)
Kapliczka przydrożna z pocz. XIX w. (nr rej.: 634 z 12.10.1967)
Cmentarz rzymskokatolicki (nr rej.: 3780 z 2.03.1987)

Kościół i Parafia

Pierwszy kościół w Lutrach zbudowano w XIV wieku, a obecny, neogotycki, powstał w latach 1860-1863. Parafia pw. św. Marii Magdaleny istnieje od 15 kwietnia 1375 roku, a jej obecnym proboszczem jest ks. Lech Kozikowski. Do parafii należą również kaplice w Kikitach, Wągstach i Pierwągach, a wspólnota liczy około 1000 osób.

Infrastruktura i przyroda

W Lutrach znajduje się szkoła oraz przedszkole, a także Wiejski Dom Kultury, w którym organizowane są różne wydarzenia kulturalne. Funkcjonuje również Ochotnicza Straż Pożarna oraz Zespół Opieki Zdrowotnej. W okolicy znajduje się rezerwat kormoranów.