Lugh Lamhfhada
Lugh Lamhfhada, znany jako „Lug Długoręki”, był mitycznym królem Irlandii, synem Ciana z Tuatha Dé Danann oraz Ethlinn, córki Balora Jednookiego. Jego imię oznacza „lśniący”, a Lugh był także czczony jako celtycki bóg słońca.
Legendy
Według legendy Balor, bóg śmierci, przewidział, że zostanie zabity przez wnuka. Uwięził więc Ethlinn, aby nie mogła urodzić dziecka. Mimo to, Cian z pomocą druidki Birog dotarł do niej, a Lugh przyszedł na świat. Po próbie zabicia go przez Balora, został uratowany przez Birog i wychowany przez Manannana mac Lira. Lugh został przyjęty do ludu Tuatha Dé Danann i miał opiekunkę Tailtiu.
Lugh był znany ze swojej wszechstronności. Kiedy przybył do Tary, zaskoczył strażnika swoimi umiejętnościami, które obejmowały snycerstwo, kowalstwo, walkę, muzykę i poezję. W końcu przekonał strażnika, że nikt nie posiadał wszystkich tych talentów jednocześnie, co pozwoliło mu wejść do pałacu.
W Drugiej Bitwie pod Magh Tuireadh Lugh stał na czele Tuatha Dé Danann w walce przeciw Fomorianom. Zabił Balora, rzucając w niego włócznią w jego jedyne, zabójcze oko. Po abdykacji króla Nuady, Lugh został przywódcą Tuatha Dé Danann.
Był mężem Rosmerty i ojcem Cuchulainna oraz córki Ebliu. Jego imię miało różne formy, w tym „Lleu”, „Lug” i „Lugos”. Uznawany był za „długorękiego” (Lamfhada) oraz „wszechstronnego” (Samildanach).
Toponimy związane z Lugh
Miejscowości nazwane na cześć Lugh obejmują:
- Francja: Lugdunum (Lyon), Lugdunum Clavatum (Laon), Lusignan, Loudun, Montluçon, Lugos
- Hiszpania: Lugo (Galicja)
- Holandia: Leiden
- Rumunia: Lugoj
- Szwajcaria: Lugano, Locarno
- Szwecja: Luggude
- Polska: Legnica, Głogów
- Ukraina: Ługańsk
- Rosja: Ługa
Inne informacje
Termin „uchwyt Luga” odnosi się do rodzaju spłaszczonej gałki w ceramice prehistorycznej, często z małymi dziurkami.
Bibliografia
- A New History of Ireland, Vol. I: Prehistoric and Early Ireland, Oxford University Press, 2008.
- Grzybowski S., Historia Irlandii, Ossolineum, 2003.
- Truhart P., Regents of Nations, 2000.
