Lufa broni palnej
Lufa jest kluczowym elementem broni palnej, odpowiadającym za nadawanie pociskowi ruchu postępowego oraz obrotowego (w przypadku luf gwintowanych). Wyróżniamy lufy gwintowane i gładkościenne, które różnią się w zależności od zastosowania.
Historia
Początkowo lufy broni palnej były wykonane z drewna, wzmocnionego sznurkiem lub metalowymi obręczami. Ich trwałość była ograniczona, co skłoniło do użycia brązu i żeliwa w XIV wieku. W XIX wieku zaczęto produkować lufy ze stali stopowej, co znacząco poprawiło ich wytrzymałość i żywotność.
Konstrukcja
Lufa składa się z kilku elementów:
- komora nabojowa
- stożek przejściowy
- część prowadząca przewodu (gwintowana w lufach gwintowanych)
- urządzenie wylotowe (opcjonalne)
Wylot lufy często ma specjalnie frezowane krawędzie, co zwiększa celność poprzez efektywne odprowadzanie gazów wystrzałowych. Lufy współczesnej broni produkowane są ze stali węglowej lub niskostopowej z dodatkami metali, co podnosi ich trwałość.
Zasada działania
Podczas strzału następuje przekształcenie energii chemicznej prochu w energię kinetyczną pocisku. Temperatura gazów wylotowych może wynosić od 2500 do 3500 °C, a ciśnienie sięga 600 MPa. Lufy różnią się konstrukcją w zależności od używanego ładunku prochowego, co wpływa na ich grubość i wytrzymałość.
W przypadku nadmiernego ciśnienia może wystąpić rozdęcie lufy, co prowadzi do trwałych odkształceń. Lufa nagrzewa się podczas strzału, co może skutkować jej przedwczesnym zużyciem. Wprowadza się różne metody chłodzenia, takie jak stosowanie luf szybkowymiennych w broni maszynowej.
Podział luf
Podziały konstrukcji luf można klasyfikować według:
- Rodzaju wlotu: zamknięte (z zamkiem) i otwarte (broń bezodrzutowa)
- Liczby warstw: jednowarstwowe i wielowarstwowe
- Naprężeń w ściance: niewzmocnione i wzmocnione
- Obecności gwintu: gwintowane i gładkościenne
- Kształtu przewodu: walcowe, stożkowe, poligonalne itd.
Lufy strzeleckie są przeważnie gwintowane, podczas gdy w artylerii stosuje się różne typy luf, w tym wzmocnione i koszulkowane.
Współczesne lufy broni palnej korzystają z zaawansowanych materiałów i technologii, co przyczynia się do ich wydajności i bezpieczeństwa.
