Święta Łucja z Syrakuz
Łucja z Syrakuz (ok. 281 – 13 grudnia 304) była dziewicą i męczennicą, czczoną w Kościele katolickim i prawosławnym. Jej imię znajduje się w Kanonie rzymskim Mszy Świętej.
Żywot
Najstarszy żywot Świętej pochodzi z V wieku i został napisany w języku greckim. Łucja, zamożna rzymianka, po stracie ojca była wychowywana przez matkę, Eutychię. W dzieciństwie złożyła śluby czystości. Po wyleczeniu matki za wstawiennictwem św. Agaty, Łucja odmówiła małżeństwa z narzeczonym, co spotkało się z zemstą ze strony odtrąconego zalotnika, który doniósł na nią władzy. Aresztowana, torturowana i zmuszona do prostytucji, według legendy oszpeciła się, wydłubując sobie oczy. Została ścięta w wieku 23 lat.
Legendy
Przekazy mówią o cudownym przywróceniu oczu Łucji oraz o próbach jej torturowania, które kończyły się niepowodzeniem. Ostatecznie zginęła z rąk oprawcy.
Kult
Dzień liturgicznego wspomnienia obchodzony jest 13 grudnia w Kościele katolickim oraz 26 grudnia w prawosławnej tradycji. W Szwecji 13 grudnia to dzień Świętej Łucji, celebrowany przez pochody dziewcząt w białych strojach z wieńcami ze świec.
Ikonografia
W sztuce wschodniej Łucja przedstawiana jest jako młoda kobieta w czerwonym płaszczu z krzyżem, natomiast w zachodniej ikonografii w stroju rzymskiej niewiasty, trzymająca palmę męczeństwa i tacę z oczami.
Patronat
- Patronka Syrakuz, Sycylii oraz całej Italii
- Opiekunka chorych dzieci, ociemniałych oraz osób z problemami ze wzrokiem
- Wzywana w przypadku bólu oczu, gardła i innych dolegliwości
Relikwie i sanktuaria
Relikwie Łucji były ukrywane i przenoszone w czasie zagrożeń, takich jak najazdy pogańskie. Ostatecznie trafiły do Wenecji. Jej szczątki były kilkakrotnie przenoszone, a w 1981 roku skradziono zmumifikowane ciało, które później odnaleziono.
Przysłowia
Przysłowia związane z Łucją wskazują na jej znaczenie w kalendarzu ludowym i prognozowaniu pogody:
- „Po świętej Łucji dzień trwa najkrócej”
- „Święta Łucja dnia przyrzuca”
- „Kiedy na świętą Łucję mróz, to smaruj wóz”
