„`html
Lubiąż
Lubiąż (niem. Leubus) to wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, gminie Wołów, przy Odrze, oddalona o 54 km od Wrocławia. W latach 1249–1844 miejscowość miała status miasta.
Podział administracyjny
W latach 1954–1972 Lubiąż był siedzibą władz gromady, a od 1973 do 1977 gminy. W okresie 1945–1998 miejscowość należała do województwa wrocławskiego.
Demografia
W 1844 roku Lubiąż miał 572 mieszkańców. Do 2006 roku liczba ta wzrosła do 2180, a według Narodowego Spisu Powszechnego w marcu 2011 roku wynosiła 2365. Nazwa miejscowości pochodzi od osobowej formy *Lubięga, z niemiecką adaptacją jako Lubens, później Leubus.
Po II wojnie światowej miejscowość została zajęta przez wojska radzieckie, a jej dotychczasowa ludność została wysiedlona do Niemiec. Wzniesiono również pomnik ku czci żołnierzy Armii Czerwonej.
Wojenne losy Lubiąża, w tym klasztoru, opisał Tomasz Bonek w swoich książkach dotyczących poszukiwań skarbów oraz badań naukowych w regionie.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są:
- Kościół pw. św. Walentego – barokowy z lat 1734–1735.
- Opactwo Cystersów – monumentalne założenie barokowe z lat 1649–1739, w tym:
- Kościół klasztorny – bazylika Wniebowzięcia NMP, budowana w latach 1270-1340 i 1649-1715.
- Pałac opatów – z lat 1681-1699, 1734-1738.
- Inne budynki z początku XVIII wieku, w tym klasztor, szpital klasztorny, oraz kaplica pw. św. Jana Nepomucena z 1727 r.
- Zespół szpitala dla nerwowo i psychicznie chorych z lat 1902–1915.
- Wiatrak paltrak – z końca XVIII wieku.
Galeria
W galerii znajdują się zdjęcia opactwa, kościoła oraz innych zabytków w Lubiążu.
Bibliografia
- Bonek, T. – Zaginione złoto Hitlera. Bezpieka PRL na tropie skarbu Festung Breslau, Kraków, 2020.
- Bonek, T. – Komando śmierci. Ostatnia tajemnica KL Gross-Rosen i Kloster Leubus, Kraków, 2023.
Linki zewnętrzne
Lubiąż na stronie „Dolny Śląsk jakiego nie znacie”
„`