Lubanowo – Ogólne Informacje
Lubanowo (dawniej niem. Liebenow) to wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Banie, położona nad rzeką Tywą, przy drodze wojewódzkiej nr 121. Znajduje się 5 km na północny zachód od Bań. W 2003 roku wieś liczyła 984 mieszkańców. Do 2000 roku przez Lubanowo przebiegała linia kolejowa łącząca Chwarstnicę z Baniami. W latach 1954–1971 była siedzibą gromady Lubanowo, a w latach 1975–1998 należała do województwa szczecińskiego.
Historia
Historia Lubanowa sięga połowy XIII wieku, kiedy to wieś była częścią komturii templariuszy. W 1274 roku wzmiankowany jest Jan de Leuenowe, a wieś bezpośrednio pojawia się w dokumentach w 1330 roku. W kolejnych latach wieś rozwijała się, a w 1407 roku książę Świętobor I nadał joannitom daninę z 6 łanów. W XVIII wieku wieś była własnością Jana Adlera Salviusa, a po 1711 roku przeszła w ręce margrabiego Fryderyka Wilhelma.
Zabytki i Obiekty Historyczne
Kościół i Cmentarz
Kościół pw. Chrystusa Króla, zbudowany około połowy XIII wieku, znajduje się w centrum wsi. Budowla jest orientowana, o konstrukcji salowej. Zachowały się fragmenty oryginalnych portali oraz cennych elementów architektonicznych. Świątynia jest wpisana do Rejestru zabytków.
Cmentarz przykościelny otoczony jest kamiennym murem, na którym znajduje się XVIII-wieczna bramka oraz pomnik poświęcony mieszkańcom wsi, którzy zginęli w czasie I wojny światowej.
Zespół dworsko-folwarczny
Na południowy zachód od wsi znajduje się zespół dworsko-folwarczny z XIX wieku. Dwór spłonął w 1969 roku, lecz park romantyczny z okazałym starodrzewem przetrwał.
Zabudowa Wsi
W Lubanowie zachowały się ryglowe stodoły oraz budynki mieszkalne z XIX i XX wieku, a także murowana remiza i kuźnia z 1921 roku.
Jezioro Lubanowo
Od 2014 roku prowadzone są badania archeologiczne jeziora Lubanowo, w których odkryto liczne zabytki z okresu wpływów rzymskich oraz wczesnego średniowiecza, w tym łódź jednopienną z wczesnego okresu żelaza.
Sport
W Lubanowie działa klub sportowy Czarni Lubanowo, który w sezonie 2023/2024 występuje w klasie A, gr. zachodniopomorskiej III.