Lorneta i jej rodzaje
Lorneta, znana również jako lornetka, to przyrząd optyczny składający się z dwóch lunet, umożliwiający obuoczną obserwację odległych obiektów. Jest zaprojektowana tak, aby obraz był prosty, co oznacza, że nie jest odwrócony. W porównaniu do lunet, lornety oferują jaśniejszy obraz o wyższej rozdzielczości oraz efekt stereoskopowy.
Budowa lornet
Wyróżniamy kilka typów lornet, które różnią się budową i zastosowaniem:
- Lorneta prosta – dostosowana do rozstawu oczu człowieka, z małymi soczewkami. Cechuje się niewielkim polem widzenia i powiększeniem do 3x. Przykładami są lornetki teatralne.
- Lorneta pryzmatyczna – ma większy rozstaw obiektywów niż rozstaw oczu. Używa pryzmatów do korekcji odległości, co pozwala na większe powiększenie i jasność obrazu. Większość lornet to lornety pryzmatyczne, np. turystyczne czy wojskowe.
- Lorneta peryskopowa – układ dwóch peryskopów na wspólnym statywie, używany do obserwacji z za przeszkód. Charakteryzuje się dużym powiększeniem, stosowanym w geodezji i wojskowości.
Do obserwacji astronomicznych stosuje się również lornety pryzmatyczne z odchylonymi okularami, co ułatwia obserwację obiektów na niebie.
Parametry optyczne lornetek
Lornetki oznaczane są dwiema liczbami oddzielonymi znakiem „×”. Na przykład oznaczenie 7×50 wskazuje:
- Pierwsza liczba – współczynnik powiększenia (w tym przypadku 7x).
- Druga liczba – średnica obiektywu w milimetrach (tu 50 mm).
Lornetki o zmiennym powiększeniu mają oznaczenia w formie dwóch liczb oddzielonych myślnikiem, np. 3–7, co oznacza regulowane powiększenie od 3 do 7 razy. Dodatkowo, można znaleźć informacje o polu widzenia w stopniach lub metrach na 1000 metrów oraz liczbę zmierzchową, wskazującą na przydatność w słabych warunkach oświetleniowych.
Dodatkowe informacje
Największą lornetką na świecie jest Large Binocular Telescope.
