Lockheed Martin F-22 Raptor
F-22 Raptor to amerykański myśliwiec przewagi powietrznej, stworzony przez Lockheed Martin oraz Boeing. Został zaprojektowany w technologii stealth i służy głównie do walki z lotnictwem przeciwnika, jednocześnie umożliwiając ataki na cele naziemne oraz prowadzenie działań w zakresie wojny elektronicznej.
Specyfikacja
- Typ: myśliwiec przewagi powietrznej
- Załoga: 1 pilot
- Data oblotu: 19 listopada 1990
- Produkcja: 1997–2011 (łącznie 195 egzemplarzy)
- Wymiary: długość – 18,9 m, rozpiętość – 13,56 m, wysokość – 5,08 m
- Masa startowa: 36 288 kg
- Pułap: 20 000 m
- Zasięg: 2900 km
- Prędkość maksymalna: >2,25 Ma (supercruise: 1,8 Ma)
Historia i rozwój
W latach 80. XX wieku, w odpowiedzi na zagrożenie ze strony sowieckich myśliwców, USA rozpoczęły program Advanced Tactical Fighter. W 1986 roku powstały dwa prototypy: YF-22 i YF-23. YF-22, po kilku modyfikacjach, wygrał konkurs w 1991 roku, co doprowadziło do rozpoczęcia produkcji seryjnej.
Produkcja i zmiany w zamówieniach
Początkowo planowano zamówić 750 sztuk F-22. Liczba ta została jednak znacząco zredukowana w wyniku zmieniającej się sytuacji geopolitycznej i finansowej, co ostatecznie doprowadziło do wyprodukowania 187 egzemplarzy.
Użycie bojowe i katastrofy
F-22 zadebiutował bojowo 23 września 2014 roku, przeprowadzając uderzenie na cele w Syrii. W trakcie eksploatacji doszło do kilku katastrof, w tym trzech tragicznych w skutkach. W 2010 roku zginął pilot podczas incydentu związanego z niewłaściwym działaniem systemu tlenowego.
Uzbrojenie i awionika
F-22 jest uzbrojony w działko M61A2 Vulcan oraz rakiety powietrze-powietrze AIM-120 AMRAAM i AIM-9 Sidewinder, a także bomb JDAM. Wyposażony jest w radar AN/APG-77, który pozwala na wykrywanie celów w trudnych warunkach atmosferycznych.
Obniżenie wykrywalności
F-22 charakteryzuje się niską wykrywalnością dzięki zastosowanym materiałom oraz technologii stealth. Kształt płatowca oraz materiały radarowo-absorbujejące zmniejszają jego sygnaturę radarową.
Podsumowanie
F-22 Raptor jest jednym z najnowocześniejszych myśliwców na świecie, łączącym zaawansowane technologie i zdolności bojowe. Jego produkcja zakończyła się w 2011 roku, a z powodu ograniczeń eksportowych nie jest obecnie dostępny dla innych państw.