Listy amarneńskie
Listy amarneńskie stanowią archiwum korespondencji dyplomatycznej pomiędzy władcami Egiptu a ich wasalami oraz niezależnymi władcami z Syropalestyny, Mezopotamii i Anatolii. Większość z tych dokumentów datowana jest na XIV wiek p.n.e., w okresie panowania faraonów Amenhotepa III (1390–1352 p.n.e.) i jego syna Echnatona (1352–1336 p.n.e.).
Odkrycie
Archiwum zostało odkryte w 1887 roku w Tell el-Amarna, gdzie znajdowały się pozostałości Achetaton, nowej stolicy założonej przez Echnatona. Obecnie archiwum składa się z 382 dokumentów, w tym 350 listów, które są oznaczane numerami EA (od el-Amarna), np. EA 1, EA 2. Numeracja została stworzona przez Knudtzona i opiera się na geograficznym pochodzeniu oraz przypuszczalnej kolejności chronologicznej listów.
Po publikacji Knudtzona odkryto dodatkowe 24 tabliczki, z których większość opublikował A.F. Rainey w 1978 roku. Wśród 382 znanych tabliczek znajdują się również 32 teksty innego rodzaju, takie jak administracyjne, literackie, leksykalne i szkolne.
Miejsca przechowywania tabliczek
- Vorderasiatisches Museum (Muzeum Pergamońskie) w Berlinie – 203 tabliczki
- Muzeum Egipskie w Kairze – 49/50 tabliczek
- Muzeum Brytyjskie w Londynie – 95 tabliczek
- Ashmolean Museum w Oksfordzie – 22 tabliczki
- Muzeum w Luwrze – 7 tabliczek
- Kolekcje prywatne – 9 tabliczek
- Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku – 2 tabliczki
Bibliografia
- E. von Dassow, K. Greenwood, Correspondence from El-Amarna in Egypt, w: M.W. Chavalas (ed.), Historical Sources in Translation – The Ancient Near East, Blackwell Publishing, Carlton 2006, s. 182-214.
Kategoria: Literatura starożytnego Egiptu
Kategoria: Okres amarneński