Licznik Geigera
Licznik Geigera, znany również jako licznik Geigera-Müllera, to urządzenie służące do detekcji promieniowania jonizującego, opracowane w 1928 roku przez Hansa Geigera i Waltera Müllera. Umożliwia on pomiar różnych rodzajów promieniowania, w tym alfa, beta oraz gamma, a także może być wykorzystywany do oceny liczby fotonów światła i promieniowania rentgenowskiego. Jednakże, nie jest w stanie bezpośrednio mierzyć natężenia strumienia neutronów, co można obejść poprzez zastosowanie odpowiednich materiałów, takich jak kadm.
Budowa licznika
Konstrukcja licznika Geigera składa się z szklanego cylindra wypełnionego mieszaniną gazów (około 90% argonu i 10% par alkoholu), w którym znajduje się metalowa rura pełniąca rolę katody. Wewnątrz tej rury umieszczony jest cienki drut, który stanowi anodę. Ciśnienie gazu w cylindrze jest znacznie niższe od atmosferycznego, co sprawia, że licznik działa na zasadzie lampy gazowanej.
Działanie licznika
Liczniki Geigera działają na zasadzie jonizacji gazu. Po wprowadzeniu cząstki alfa do wnętrza licznika, następuje jonizacja atomów gazu, co prowadzi do lawinowego wyładowania. Powstałe impulsy napięcia są zliczane i przetwarzane przez układ pomiarowy, generując sygnały dźwiękowe lub wizualne. Czas martwy licznika, czyli czas potrzebny na zarejestrowanie kolejnego impulsu, wynosi zazwyczaj około 100 mikrosekund i jest kluczowy dla dokładności pomiarów.
Historia
Pierwszy licznik promieniowania został stworzony przez Ernesta Rutherforda i Hansa Geigera w 1908 roku, zdolny tylko do detekcji cząstek alfa. W 1928 roku Geiger i Müller rozszerzyli jego możliwości o pomiar promieniowania beta i gamma. W 1947 roku opracowano licznik halogenowy, który charakteryzował się większą trwałością i niższym napięciem polaryzującym. Obecnie dostępne są nowoczesne detektory, takie jak STS-5 i BOI-33.
