Liberalizm Gospodarczy
Liberalizm gospodarczy, znany również jako liberalizm ekonomiczny, to doktryna ekonomiczna oparta na wolności działalności gospodarczej w ramach obowiązującego prawa. Została ona ukształtowana w XVII i XVIII wieku w Wielkiej Brytanii, Francji oraz Niemczech, a jej fundamenty wywodzą się z leseferyzmu.
Teoretycy Liberalizmu Gospodarczego
Pierwszymi przedstawicielami tej doktryny byli m.in.:
- Dudley North
- David Hume
- Adam Smith
- David Ricardo
- Pierre Boisguillebert
W późniejszych czasach do czołowych liberałów ekonomicznych zalicza się:
- J.S. Milla
- Alfreda Marshalla
- Ludwiga von Misesa
- Friedricha von Hayeka
- Waltera Euckena (twórca ordoliberalizmu)
- Miltona Friedmana (twórca monetaryzmu)
Współczesne Odmiany Liberalizmu
Współczesne idee liberalizmu gospodarczego rozwijają przedstawiciele różnych szkół, takich jak:
- szkoła austriacka
- szkoła chicagowska
- ekonomia podaży
- nowa klasyczna makroekonomia
W Niemczech koncepcja społecznej gospodarki rynkowej również opiera się na tych ideach. Liberalizm był jednak krytykowany od swoich początków, zwłaszcza przez socjalistów i marksistów, a jego popularność spadła po kryzysie gospodarczym lat 1929–1933, co doprowadziło do wzrostu interwencjonizmu państwowego.
Nowy Liberalizm Gospodarczy
Początki nowego liberalizmu gospodarczego można odnaleźć w XVIII-wiecznych monarchiach oświeconych. Współczesne odmiany, takie jak ordoliberalizm, powstały w reakcji na negatywne skutki interwencjonizmu, zwłaszcza w okresie hitleryzmu. Klasyczni liberałowie oraz neoliberałowie sprzeciwiają się ingerencji państwa w gospodarkę, podkreślając, że mechanizmy samoregulujące są naturalną częścią życia gospodarczego.
Obie te grupy postulują pełną swobodę działalności podmiotów gospodarczych, co w warunkach wolnej konkurencji oraz przy zapewnieniu nienaruszalności własności prywatnej ma prowadzić do szybkiego rozwoju gospodarki.