Leseferyzm
Leseferyzm, wywodzący się z fr. „laissez faire” (pozwólcie czynić), to filozofia ekonomiczna, która zyskała popularność w XVIII wieku dzięki francuskim fizjokratom. Najpełniej zrealizowana została w XIX wieku w Wielkiej Brytanii. Główne założenie tego nurtu to promowanie wolności jednostki w sferze społeczno-ekonomicznej.
Geneza i Rozwój
Vincent Gournay, nauczyciel ekonomii Jacquesa Turgota, jest uznawany za głównego propagatora leseferyzmu. Jego idea dążyła do uwolnienia gospodarki od feudalnych zależności oraz ograniczenia roli państwa do funkcji „nocnego stróża”, który miał chronić zasady wolności gospodarczej i prywatnej własności.
Podstawowe Założenia
Poglądy leseferystów opierają się na kilku kluczowych zasadach:
- Rola państwa ogranicza się do przestrzegania prawa i utrzymania porządku.
- Państwo powinno dostarczać dobra publiczne, które nie są oferowane przez sektor prywatny.
- Obrona narodowa jest również zadaniem państwa.
W gospodarce opartej na leseferyzmie regulatorem jest jedynie cena, a jakakolwiek ingerencja państwowa w procesy rynkowe jest odrzucana. Leseferyzm zakłada wolność osobistą, równość wobec prawa oraz poszanowanie własności prywatnej.
Współczesne Zastosowania
W dzisiejszych czasach zwolennikami leseferyzmu są niektóre środowiska konserwatywno-liberalne oraz libertariańskie. Interesujące jest, że Benito Mussolini wykorzystywał idee leseferystyczne dla uzyskania poparcia prawicy, mimo że jego rząd wprowadzał politykę korporacjonizmu, sprzeczną z zasadami leseferyzmu.
Filozofia Obiektywistyczna
W dziedzinie filozofii leseferyzm znajduje odzwierciedlenie w obiektywizmie, który podkreśla znaczenie wolności jednostki oraz racjonalnego działania w sferze ekonomicznej.
Podsumowanie
Leseferyzm jest ideą, która promuje wolność gospodarowania i minimalną ingerencję państwa w gospodarkę, mając na celu stworzenie warunków do swobodnego rozwoju jednostek w społeczeństwie. Jego zasady pozostają aktualne w dyskursie o gospodarce i polityce do dziś.
