Lek i jego definicja
Lek, zgodnie z ustawą o farmacji w Polsce, to substancja przeznaczona do wprowadzania do organizmu w celu uzyskania efektu terapeutycznego lub zapobiegania chorobom. Może być stosowany także w celach diagnostycznych oraz do modyfikacji funkcji organizmu.
Uregulowania prawne w Polsce
Definicję leku zawiera ustawa Prawo farmaceutyczne, która określa produkt leczniczy jako substancję zapobiegającą lub lecząca choroby, stosowaną w diagnostyce oraz w celu modyfikacji funkcji organizmu. Wprowadzenie leku na rynek wiąże się z długim procesem badań klinicznych i wymaga zgody Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, a także Ministerstwa Zdrowia.
- Rejestracja produktów leczniczych w Polsce.
- Kontrola nad wytwarzaniem i obrotem leków przez Państwową Inspekcję Farmaceutyczną.
Nazewnictwo leków
Leki mogą być nazywane na podstawie ich nazw chemicznych, międzynarodowych nazw niezastrzeżonych lub nazw handlowych. Różne formy leku, np. tabletki czy syropy, często mają zbliżone, ale różne nazwy handlowe.
Typy leków
- Lek innowacyjny: nowy produkt leczniczy, chroniony patentem, zazwyczaj o wyższej cenie.
- Lek generyczny: produkt zawierający tę samą substancję czynną co lek innowacyjny, dostępny po wygaśnięciu patentu, posiadający niższą cenę.
Farmakokinetyka i metabolizm leków
Farmakokinetyka obejmuje procesy takie jak uwalnianie, absorpcja, dystrybucja, metabolizm i wydalanie leków. Leki podawane dożylnie mają najszybszą dostępność biologiczną, podczas gdy leki doustne działają wolniej.
Budowa i klasyfikacja leków
Leki mają zróżnicowaną budowę chemiczną, od prostych związków po skomplikowane preparaty. Większość z nich pochodzi z syntez chemicznych, a ich klasyfikacja odbywa się głównie według działania farmakologicznego i zastosowania w chorobach.
Drogi podawania leków
- Doustna: tabletki, syropy, itp.
- Iniekcyjna: domięśniowe, dożylne, podskórne.
- Doodbytnicza: czopki, wlewki.
- Wziewna: aerozole.
- Przezskórna: maści, plastry.
Produkty homeopatyczne
Produkty homeopatyczne to preparaty wytworzone zgodnie z zasadami homeopatii, regulowane przez prawo farmaceutyczne. Dopuszczenie do obrotu wymaga spełnienia określonych norm.