Legizm (legalizm)
Legizm, znany jako chińska szkoła filozoficzna, wywodzi się z konfucjanizmu, ale przyjmuje odmienne spojrzenie na naturę ludzką. Celem legistów było wzmocnienie państwa, dynastii oraz armii. Głosili oni zasadę przestrzegania wszystkich jasno określonych praw, niezależnie od ich moralnego znaczenia, postulując równość przed prawem. Kluczowym elementem legizmu była idea rygorystycznego systemu kar i nagród w celu egzekwowania przepisów.
Reklama
Reklama
Przedstawiciele szkoły
- Shen Dao (IV-III w. p.n.e.) – podkreślał znaczenie władzy i autorytetu (shi) w polityce.
- Shen Buhai (zm. w 337 p.n.e.) – akcentował rolę metody i sztuki zarządzania (shu) w sprawowaniu władzy.
- Shang Yang (Gongsun Yang) (zm. w 338 p.n.e.) – uważał, że prawo i reguły (fa) są kluczowe dla polityki.
- Han Feizi (zm. w 233 p.n.e.) – największy teoretyk legizmu, który łączył elementy shi, shu i fa. Autor dzieła Hanfeizi, zawierającego 55 rozdziałów.
- Li Si (ok. 280 r. p.n.e. – zm. 208 r. p.n.e.) – najważniejszy praktyk legizmu, kanclerz w państwie Qin i na dworze cesarskim.
Bibliografia
- Feng Youlan, Krótka historia filozofii chińskiej, Warszawa, PWN, 2001.
- Filozofia wschodu pod redakcją Beaty Szymańskiej, Kraków, Wydawnictwo U.J., 2001.
Linki zewnętrzne
- [https://www.rep.routledge.com/articles/thematic/legalist-philosophy-chinese/v-1 Legalist philosophy, Chinese], Routledge Encyclopedia of Philosophy.