Lampart plamisty
Lampart plamisty (Panthera pardus) to gatunek ssaka z rodziny kotowatych (Felidae) oraz podrodziny panter (Pantherinae). Jest to czwarty co do wielkości kot na świecie, występujący w Afryce i Azji.
Występowanie
Lamparty zamieszkują całą Afrykę z wyjątkiem pustyń oraz południową i środkową Azję. Preferują różnorodne środowiska, w tym:
- wilgotne lasy
- suchą sawannę
- tereny górzyste
- równiny
W przeszłości lamparty żyły również w Europie, a w Polsce odkryto ich skamieniałości.
Charakterystyka
Długość ciała lamparta wynosi od 92 do 190 cm, a masa ciała waha się między 21 a 71 kg. Samice są zazwyczaj mniejsze od samców. Sierść lamparta jest błyszcząca, z charakterystycznymi plamami, które przypominają rozetki. Osobniki melanistyczne, znane jako „czarne pantery”, mają ciemniejszą sierść, ale ich cętki są widoczne przy odpowiednim świetle.
Tryb życia
Lamparty są zazwyczaj samotnikami, ale mogą tworzyć małe grupy rodzinne. Polują głównie w nocy, a ich terytorium może wynosić od 5 do 40 km². Charakteryzują się zwinnością i siłą, potrafiąc skakać na odległość do 8 metrów. Choć nie są zwolennikami wody, są dobrymi pływakami.
Pokarm
Lamparty polują na różnorodne zwierzęta, w tym:
- lisy
- zające
- jaszczurki
- młode antylopy
- świnie rzeczne
W przypadku braku naturalnej zdobyczy, mogą atakować zwierzęta hodowlane. Osobniki, które nie mogą polować z powodu wieku lub choroby, mogą stać się ludojadami.
Rozmnażanie
Dojrzałość płciową lampart osiąga w wieku 2,5-3 lat. Okres godowy trwa wiosną, a po ciąży trwającej 90-112 dni rodzi się od jednego do sześciu młodych.
Systematyka
Gatunek został po raz pierwszy opisany przez Linneusza w 1758 roku. Obecnie wyróżnia się osiem podgatunków, w tym:
- P. pardus pardus – lampart afrykański
- P. pardus fusca – lampart hinduski
- P. pardus kotiya – lampart lankijski
- P. pardus melas – lampart jawajski
Ochrona
Niektóre podgatunki lamparta są zagrożone wyginięciem, takie jak P. pardus orientalis i P. pardus nimr. Lampart jest objęty konwencją CITES i uczestniczy w programach ochrony w ogrodach zoologicznych.
