„`html
Lama andyjska
Lama andyjska (Lama glama) to zwierzęta społeczne, które wykazują złożone zachowania grupowe.
Taksonomia
Gatunek został opisany przez Karola Linneusza w 1758 roku jako Camelus glama. Badania paleontologiczne sugerują, że lamy i wielbłądy rozdzieliły się około 11-25 milionów lat temu. Lamy są jedynymi współczesnymi przedstawicielami podrzędu Talypoda.
Występowanie
Lama andyjska występuje głównie w Peru, Boliwii i Argentynie. Historia jej udomowienia sięga około 4000-5000 lat p.n.e. Lamy były kluczowe dla transportu Inków, a ich udomowienie mogło wpłynąć na brak wynalezienia koła w tym społeczeństwie.
Charakterystyka
Budowa
Wysokość lamy wynosi 102-119 cm, długość ciała to około 120 cm, a masa ciała waha się od 113 do 250 kg. Lamy mają różnorodne ubarwienie i są przystosowane do życia na dużych wysokościach.
Odżywianie
Lamy żywią się głównie trawami i liśćmi krzewów. Dziennie przemierzają 4-6 km w poszukiwaniu pożywienia. Posiadają specyficzną budowę jamy ustnej, co ułatwia im jedzenie.
Tryb życia
Lamy żyją w grupach rodzinnych z dominującym samcem. Komunikują się za pomocą dźwięków oraz gestów. Samce walczą o dominację, a ich plucie jest znakiem zdenerwowania.
Rozmnażanie
Lamy mogą rozmnażać się przez cały rok, a ciąża trwa około 360 dni. Zwykle rodzą jedno młode, które matka opiekuje się przez cztery miesiące. Dojrzałość płciowa osiągają w wieku 12 miesięcy (samice) lub 3 lat (samce).
Wykorzystanie przez człowieka
Lamy były wykorzystywane przez Inków jako źródło mięsa, materiałów włókienniczych i zwierząt jucznych. Ich mięso ma wartość odżywczą 957 kalorii na kilogram. Używane są również jako zwierzęta pasterskie, co zmniejsza liczbę utraconych owiec w gospodarstwach.
Lama w kulturze i sztuce
Lamy były obecne w sztuce starożytnej Ameryki Południowej, a ich wizerunki pojawiały się w ceramice i petroglifach. Współczesne odniesienia do lam można znaleźć w kulturze masowej, jak skecze grupy Monty Python czy popularne piosenki.
Podsumowanie
Lama andyjska jest istotnym elementem zarówno w ekosystemie, jak i w kulturze andyjskiej. Jej udomowienie miało istotny wpływ na rozwój społeczności w Ameryce Południowej.
„`
