„`html
Łajsy – Wieś w Warmii
Łajsy to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno. Znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Historia
Wieś została lokowana w 1304 roku przez kapitułę warmińską. Zasadźcą był Martin, wolny chłop z Hrabstwa Mark, który przybył do Prus i objął urząd sołtysa. Jego syn Geriko oraz wnukowie Jan i Henryk z Łajs również pełnili funkcje sołtysa i aktywnie uczestniczyli w kolonizacji Warmii.
Jan z Łajs był zasadcą Olsztyna, a Henryk z Łajs zasadził Barczewo oraz wieś Skajboty.
Architektura
W Łajsach znajduje się gotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Mikołaja, zbudowany w drugiej połowie XIV wieku. Zachowały się dolne partie murów z tego okresu. Kościół przeszedł przebudowy w XVI, XVIII oraz pod koniec XIX wieku. W latach 1731-1743 uzyskał obecną wysokość wieży oraz barokowe elewacje.
Najstarszym elementem wyposażenia kościoła są trzy gotyckie chrzcielnice, a ołtarz główny pochodzi z połowy XVIII wieku. Pozostałe elementy wyposażenia stylizowane są na gotyk i barok i pochodzą z XIX wieku.
Przynależność administracyjna
W latach 1975–1998 Łajsy należały administracyjnie do województwa elbląskiego.
Podsumowanie
- Województwo: warmińsko-mazurskie
- Powiat: braniewski
- Gmina: Pieniężno
- Lokacja: 1304, przez kapitułę warmińską
- Kościół pw. św. Mikołaja z XIV wieku
- Przynależność do województwa elbląskiego (1975–1998)
„`
