Kwintus Fabiusz Piktor

Kwintus Fabiusz Piktor

Kwintus Fabiusz Piktor (łac. Quintus Fabius Pictor; I poł. III w. p.n.e. – kon. III/pocz. II w. p.n.e.) był pierwszym znanym historykiem rzymskim. Jego praca, spisana po grecku, dotyczyła historii Rzymu i powstała w czasie II wojny punickiej lub tuż po jej zakończeniu. Fabiusz Piktor starał się przedstawić Rzym w pozytywnym świetle, a jego dzieło miało znaczący wpływ na późniejszych historyków, takich jak Polibiusz, Dionizjos z Halikarnasu i Tytus Liwiusz.

Życiorys

Urodził się w znakomitym rodzie patrycjuszy Fabiuszów, prawdopodobnie około 254 roku p.n.e. Był senatorem, jednak szczegóły jego kariery publicznej są mało znane. Fabiusz brał udział w wojnach z Ligurami oraz Celtami, a także walczył w bitwie nad Jeziorem Tranzymeńskim. Po klęsce pod Kannami udał się do Delf, aby poznać przyczyny rzymskich niepowodzeń.

Dzieło

Fabiusz Piktor napisał swoje dzieło w latach 216–209 p.n.e. lub tuż po wojnie punickiej. Historia Rzymu opisana przez niego obejmowała początek miasta do czasów współczesnych. Oryginalny tytuł nie jest znany, jednak najczęściej używa się łacińskiego Annales („Roczniki”). Dzieło podzielone było na trzy części, z których najobszerniejsza dotyczyła wojen punickich.

Cel, język i styl

Fabiusz Piktor pisał po grecku, co miało na celu dotarcie do hellenistycznego odbiorcy. Jego praca była apologetyczna, mająca na celu przedstawienie Rzymu jako obrońcy. W odróżnieniu od suchych kronik, jego styl był barwny i obrazowy, wzbogacony epizodami i anegdotami. Skorzystał z różnych źródeł, w tym kronik pontyfików oraz dzieł greckich historyków.

Znaczenie i wpływ

Praca Fabiusza Piktora miała znaczący wpływ na historiografię rzymską. Została przetłumaczona na łacinę i była źródłem dla wielu późniejszych autorów. Cieszyła się popularnością wśród rzymskich elit, a jej patriotyczny ton oraz przedstawienie Rzymian jako obrońców miały długotrwały wpływ na historiografię.

Wiarygodność

Fabiusz Piktor był uznawany za kompetentnego historyka, chociaż jego prace były krytykowane za stronniczość, zwłaszcza w kontekście jego rodu i polityki Rzymu. Jego punkt widzenia był romanocentryczny, co wpływało na sposób przedstawienia wydarzeń, zwłaszcza w kontekście wojen punickich.

Dzieło Fabiusza Piktora, mimo że zachowały się tylko fragmenty, stanowi fundament rzymskiej historiografii, kształtując narrację o Rzymie i jego dziejach w starożytności.