Kwasy żółciowe
Kwasy żółciowe to organiczne kwasy syntetyzowane w wątrobie, będące końcowymi produktami rozkładu cholesterolu. Wśród związków steroidowych wyróżniają się wysoką rozpuszczalnością w wodzie ze względu na obecność grup hydrofilowych oraz polarnej grupy karboksylowej. Ułatwiają one rozpuszczanie cholesterolu zawartego w żółci.
Rodzaje kwasów żółciowych
W żółci występują głównie pochodne kwasu cholanowego, które można podzielić na:
- I-rzędowe:
- kwas cholowy (3,7,12-trihydroksycholanowy)
- kwas chenodeoksycholowy (3,7-dihydroksycholanowy)
- II-rzędowe:
- kwas deoksycholowy (3,12-dihydroksycholanowy)
- kwas litocholowy (3-hydroksycholanowy)
Sole żółciowe
Kwasy żółciowe mogą koniugować z tauryną lub glicyną, tworząc sole żółciowe. Koniugacja ta zwiększa ich amfipatyczność, co sprawia, że stają się substancjami powierzchniowo czynnymi. W fazie wodnej formują micele, co umożliwia emulgację kwasów tłuszczowych. Powstanie emulsji zwiększa powierzchnię, na której działa lipaza trzustkowa, enzym odpowiedzialny za trawienie tłuszczów w jelicie, oraz aktywuje ten enzym.