Kwarcyt – charakterystyka i zastosowanie
Kwarcyt to zwięzła skała, w której dominującym składnikiem jest kwarc frakcji piaskowej, a spoiwem jest rekrystalizowana krzemionka. Cechuje się dużą twardością i spoistością, a ziarna kwarcu są niedostrzegalne gołym okiem.
Rodzaje kwarcytów
Kwarcyty dzielimy na dwie główne kategorie:
- Kwarcyty osadowe (ortokwarcyty) – powstają w wyniku silnej rekrystalizacji spoiwa krzemionkowego w trakcie diagenezy. Przy częściowej rekrystalizacji mamy do czynienia z piaskowcem kwarcytowym.
- Kwarcyty metamorficzne (metakwarcyty) – powstają z piaskowców kwarcowych w wyniku metamorfizmu. Nie zmieniają się w inny rodzaj skały, nawet przy silnym metamorfizmie.
Występowanie
W Polsce metakwarcyty występują głównie w Sudetach. Do kwarcytów osadowych zaliczają się górnokambryjskie kwarcyty Gór Świętokrzyskich, szczególnie formacja piaskowców z Wiśniówki, która tworzy główne partie Łysogór.
Cecha i zastosowanie
Kwarcyty występują w różnych kolorach, takich jak jasnoszary, szaroniebieski, brązowy czy żółto-czerwony. Ich odporność na obróbkę mechaniczną przewyższa granit, co czyni je cennym surowcem.
Znajdują zastosowanie w:
- przemyśle materiałów ogniotrwałych,
- budownictwie drogowym jako tłuczeń.
Podsumowanie
Kwarcyt jest istotnym materiałem budowlanym o wysokiej odporności i różnorodności zastosowań, zarówno w budownictwie, jak i przemyśle. Jego cechy fizyczne czynią go atrakcyjnym surowcem w różnych dziedzinach.